مطالعه تطبیقی مهدورالدم بودن مقتول از نظر حقوق موضوعه ایران وحقوق موضوعه کشورهای اسلامی (مصر، عراق و لبنان)

حمایت اسلام از حیات اشخاص و احترام خون آنها در جامعه اسلامی یک اصل است و اسلام اجازه تعد ی به حیات اشخاصی را که در داراالسالم سکونت دارند را نداده است در دین اسلام اصل اولیه محترم بودن جان و مال ساکنان دار االسالم است اما بعضی اعمال و رفتارها توسط مسلمانان یا افرادی که در سرزمینهای اسلامی سکونت دارند موجب زوال این عصمت و احترام بطور قطع مهمترین و سنگین ترین جرائمی که باعث زوال حیات میشود قتل یا مرگ است. غالبا حکم جنایات عدوانی و مجازات قتل عمد در فقه اسلامی قصاص است. اما آنچه مسلم و قطعی است این که فقهای شیعه و اندیشمندان حقوق اسلامی با کمی اختالف نظر جنایات علیه انسان را به عمد، شبه عمد و خطئ محض تقسیم می نمایند. البته این تقسیم بندی مشهور فقهای امامیه است و زوال عصمت و احترام به یکی از این دو دلیل می تواند باشد: یک- از بین رفتن سبب عصمت: سبب عصمت، ایمان (اسلم) یا امان است. بنابراین چنانچه مسلمانی به علت ارتداد از دین خارج شد، با فرد ذمی یا سایر افرادی که براساس عقد امان یا دیگر قراردادها در جامعه اسلامی امنیت جانی دارند، شروط ذمه یا امان را رعایت نکردند، به جهت منتفی شدن عصمت و احترام مهدورالدم می شوند. از این رو از نظر فقه اسلام، مرتد (فطری) و کافر حرب ی مهدورالدم هستند. دو - ارتکاب جرایم خاص: طریق دیگر زوال عصمت، ارتکاب جرایمی است که شخص را مهدورالدم می سازد. مرتکبان جرایمی که اصوال مجازات آنها مرگ است احترام جان خود را از دست داده، از چتر حمایتی جامعه اسلامی خارج می شوند. از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است: خون مسلمان مباح نمی شود مگر به یکی از سه چیز؛ کفر بعد از مسلمان شدن، زنا بعد از احصان و قتل نفس عدوانی. جرایمی که مرتکب را مهدورالدم می سازد دو شرط دارد: اوال باید دارای مجازات مشخص و تعیین شده از ناحیه شارع باشد همانند جرایم حدود و قصاص ثانیا: مجازات آنها باید قتل نفس باشد.

کلیدواژه ها:

شریعت ، سب النبی ، قتل در فراش ، دفاع مشروع