تحلیل حقوقی- فناورانه چالش ها و قابلیت های کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت پرونده های قضایی در نظام دادرسی ایران

مدیریت پرونده های قضایی در نظام دادرسی دارای نقش حیاتی است و تاثیر مستقیمی بر کارآمدی، جلب اعتماد عمومی به دستگاه قضایی و سهولت در برقراری عدالت دارد. مدیریت صحیح پرونده، سبب می شود که تمام مدارک و مستندات ارائه شده، به موقع مورد بررسی قرار گرفته و تصمیمات قضایی مبتنی بر اطلاعات کامل اتخاذ شوند. مدیریت کارآمد، باعث شفافیت در روند پرونده ها و جلوگیری از فساد اداری و تحریف آنها می گردد. کاربرد های هوش مصنوعی در مدیریت پرونده های قضایی، طیف وسیعی را شامل می شود. از طبقه بندی و اولویت بندی خودکار پرونده ها، تا پیش بینی نتایج دادرسی؛ از تحلیل متن آرای قضایی تا شناسایی پرونده های مشابه. این فناوری ها، می توانند قضات را در تصمیم گیری ها راهنمایی، و زمان رسیدگی به پرونده ها را کاهش دهند، و در نهایت به تحقق عدالت کیفری کارآمد منجر شوند. هوش مصنوعی پتانسیل بهبود کارایی و عدالت در سیستم قضایی را دارد، اما با چالش هایی نظیر فقدان قوانین جامع و کامل و عدم وجود چهارچوب های مشخص، در نظام دادرسی ایران رو به رو است. در این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی پس از بررسی مفاهیم پایه به بررسی و تحلیل حقوقی- فناورانه هوش مصنوعی درمدیریت پرونده های قضایی پرداخته شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد، که اصلاح، تکمیل و تدوین قوانین و مقررات مرتبط، آموزش های قضایی به ضابطان قضایی، رشد و توسعه امنیت سایبری و ایجاد زیرساخت ها و توسعه منابع مالی در استفاده از این فناوری نوین، از جمله راهکارهای موثر جهت ارتقا کارآمدی نظام کیفری، در استفاده از سیستم های هوش مصنوعی در مدیریت پرونده ها می باشد.

کلیدواژه ها:

پرونده های قضایی ، هوش مصنوعی ، تحلیل حقوقی ، مدیریت ، داده کاوی ، نظام دادرسی