نقش ارزشیابی توصیفی در ارتقاء کیفیت یادگیری دانش آموزان ابتدایی

در نظام های آموزشی نوین، ارزشیابی به عنوان یک ابزار راهبردی، نقش کلیدی در بهبود فرآیند یاددهی-یادگیری ایفا می کند. به ویژه، ارزشیابی توصیفی به عنوان رویکردی نوین، تمرکز خود را بر فراهم آوردن بازخوردهای کیفی، سازنده و هدایت گرانه برای دانش آموزان قرار داده است. این مقاله با هدف بررسی عمیق نقش و تاثیرات ارزشیابی توصیفی بر جنبه های مختلف یادگیری در دانش آموزان مقطع ابتدایی، از جمله انگیزه درونی، خودکارآمدی، خودتنظیمی و در نهایت، ارتقاء کیفیت کلی یادگیری، به تحلیل مبانی نظری، مروری بر پژوهش های پیشین، شرح روش های اجرای میدانی و تحلیل نتایج حاصل از مطالعات موردی می پردازد. روش تحقیق اتخاذ شده، کیفی و از نوع مطالعه موردی است که با بهره گیری از ابزارهای متنوع گردآوری داده از جمله مصاحبه های نیمه ساختاریافته با معلمان، دانش آموزان و والدین، مشاهده مستقیم فرایندهای کلاس درس و تحلیل اسناد و مدارک آموزشی (مانند پوشه کار دانش آموزان و گزارش های پیشرفت)، داده های غنی و عمیق جمع آوری شده است. سپس این داده ها از طریق روش تحلیل مضمون و کدگذاری هدفمند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند تا الگوها، مضامین کلیدی و روابط علی و معلولی بین اجرای ارزشیابی توصیفی و نتایج یادگیری دانش آموزان استخراج شود. بر اساس یافته های این پژوهش، ارزشیابی توصیفی نه تنها به کاهش اضطراب امتحانی و ارتقاء نگرش مثبت دانش آموزان نسبت به یادگیری کمک می کند، بلکه با فراهم آوردن بازخوردهای شخصی سازی شده و تمرکز بر نقاط قوت و زمینه های قابل بهبود هر دانش آموز، منجر به افزایش معنادار انگیزه درونی، تقویت خودکارآمدی و بهبود مهارت های خودتنظیمی یادگیری آنان شده است. این رویکرد، با تغییر پارادایم از ارزشیابی محوری در پایان فرآیند به ارزشیابی فرایندمحور در طول دوره، به تغییرات بنیادین در رویکردهای آموزش و پرورش در مراحل اولیه و حساس تحصیلی کمک شایانی می نماید و زمینه ساز رشد و بالندگی همه جانبه دانش آموزان خواهد بود.

کلیدواژه ها:

ارزشیابی توصیفی ، کیفیت یادگیری ، دانش آموزان ابتدایی ، بازخورد ، انگیزه ، خودکارآمدی ، خودتنظیمی