ازایده پردازی تا تلفیق مولفههای سنت و مدرنتیه در طراحی پوشش اجتماع: واکاوی پتانسیلهای بصری منسوجات دورهی صفوی با تمرکز بر مکتب اصفهان

مکتب اصفهان از دورههای درخشان در تاریخ، فرهنگ و هنر ایران به شمار میرود. به جرات می توان گفت هنر پارچهبافی و طراحی نقوش پارچه در این دوره خاصه در مکتب اصفهان به بالاترین مرحله شکوه خود در بافت و نقش رسید. طرح پارچه هایی که توسط چیره دستترین نقاشان و نگارگران کشیده میشد با هنر نمایی بافندگانی که تمام توان خود را در بافتن بر متن و زمینه پارچه به کار می بردند باعث شد این هنر- صنعت مهم از شاخص ترین هنرها در این مکتب به شمار آید. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای چندین نمونه از منسوجات مکتب اصفهان از منظر نقش را مورد بررسی قرار داده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقوش منسوجات مکتب اصفهان در دوره صفوی و پاسخ به این پرسش هاست که چه وجوه اشتراک و افتراقی بین نقوش منسوجات این مکتب در دوره صفوی و نگارگری آن وجود دارد؟ چگونه میتوان با بهره گیری از این نقوش به خلق طرحی نو برای مانتو بانوان معاصر دست یافت و مخاطب امروزی را جذب کرد؟ در چه صورتی نقوش مذکور قابلیت تبدیل به طرح پارچه در مدل مانتو اجتماع، مورد استقبال بانوان قرار خواهد گرفت؟ برای یافتن جواب پرسش های مذکور، ساختار تاریخی، فرهنگی و هنری این دوره را در بازه پیدایش مکتب هنری اصفهان مورد مطالعه قرار داده و علاوه بر آن نقش و فرم های مربوط به منسوجات را با نگاهی دقیق تر بررسی و دسته بندی کرده که نقوش انسانی، گیاهی، اسلیمی، خط نوشته و گاها حیوانی را شامل می شود. نتایج حاصل از آن ابتدا در محیط فتوشاپ بصورت طرح پارچه ارائه شده و سپس در خلق طراحی مدل مانتو معاصر مورد استفاده قرار گرفته است. به گونه ای که ضمن بررسی تئوری از کلیات نقش مایه ها، با تجزیه و تحلیل طرح های موجود در منسوجات از کتاب های چاپ شده نفیس استخراج و به صورت تخصصی مورد بررسی قرار داده شده است. یافتههای پژوهش نشان می دهد که نقوش نگارگری و منسوجات مکتب اصفهان دوره صفویه میتواند در طراحی مدل مانتو بانوان معاصر ایران تاثیر بسزایی داشته باشند.

کلیدواژه ها:

منسوجات صفوی ، مکتب اصفهان ، نقوش ، رضا عباسی ، نگارگری