واکاوی توانمندی «امیدواری» در آموزه های مولانا و مارتین سلیگمن

در ادبیات عرفانی فارسی، امیدواری نه فقط یک فضیلت اخلاقی بلکه یک اصل بنیادین در سلوک الی الله است. این توانمندی، در نظام اندیشگانی و آموزه های مولانا جلال الدین محمد بلخی، شاعر و عارف بزرگ قرن هفتم هجری، یکی از خصایص ویژه و جوهری اصیل و یگانه به شمار می آید که در تمامی آثار او به چشم می خورد. در قرن بیست و یکم نیز، مارتین سلیگمن، پدر روانشناسی مثبت گرا، امیدواری را یکی از توانمندی های بیست و چهارگانه علم روانشناسی نوین مثبت گرا و از پایه های اصلی سلامت روان و شکوفایی انسان معرفی می کند. از منظر او توانمندی امیدواری، به همراه توانمندی های: درک زیبایی، قدردانی، شوخ طبعی و معنویت، از زیرمجموعه های فضیلت تعالی یا فراروندگی محسوب می شود. این جستار که با روش تحلیلی- توصیفی انجام شده، به بررسی دیدگاه های این دو متفکر و تحلیل نقش امیدواری در رشد و تعالی انسانی می پردازد. نتایج پژوهش نشان دادند که بسیاری از آموزه های مولانا در رابطه با امیدواری قابل تبیین و تطبیق با نظریات مارتین سلیگمن و علم نوین روانشناسی مثبت گراست؛ هرچند اختلافاتی نیز در این زمینه مشاهده می شود.

کلیدواژه ها:

مارتین سلیگمن ، مولانا ، امیدواری ، روان شناسی