تاثیر فعالیت های فوق برنامه بر موفقیت تحصیلی و مهارت های عمومی دانش آموزان ابتدایی

هدف از این مقاله مروری، بررسی جامع تاثیر فعالیت های فوق برنامه بر موفقیت تحصیلی و توسعه مهارت های عمومی در دانش آموزان مقطع ابتدایی است. فعالیت های فوق برنامه، فراتر از برنامه درسی رسمی، به مجموعه ای از برنامه ها و رویدادهایی اطلاق می شود که در مدرسه یا خارج از آن، اما تحت نظارت مدرسه، اجرا می شوند و هدف آنها غنی سازی تجربه یادگیری و رشد همه جانبه دانش آموزان است. این فعالیت ها می توانند شامل برنامه های هنری، ورزشی، علمی، فرهنگی، و اجتماعی باشند که هر یک به نوبه خود پتانسیل تاثیرگذاری بر ابعاد مختلف رشد کودک را دارند. در این پژوهش مروری، ادبیات موجود در این زمینه مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد تا شواهد مربوط به چگونگی و میزان این تاثیرات شناسایی و دسته بندی شود. تمرکز اصلی بر روی دو حوزه کلیدی است: موفقیت تحصیلی، که شامل بهبود نمرات، افزایش انگیزه یادگیری، و توسعه تفکر علمی می شود؛ و مهارت های عمومی، که شامل مهارت های اجتماعی، مهارت های تفکر انتقادی، حل مسئله، همکاری، و خودانگیختگی می گردد. نتایج مطالعات نشان می دهد که مشارکت در فعالیت های فوق برنامه می تواند به طور معنی داری بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار باشد، چرا که این فعالیت ها فضایی برای تقویت یادگیری عملی، کاربرد مفاهیم درسی، و افزایش علاقه مندی به مباحث علمی فراهم می آورند (آسمورو و پرایتنو، ۲۰۲۱). علاوه بر این، این فعالیت ها نقش بسزایی در شکل گیری و تقویت مهارت های غیرشناختی دارند که برای موفقیت در زندگی و آینده شغلی دانش آموزان حیاتی هستند (باکلی و لی، ۲۰۲۱). این مقاله با هدف ارائه یک دیدگاه جامع و یکپارچه از پژوهش های صورت گرفته، به تبیین مکانیسم های تاثیرگذاری فعالیت های فوق برنامه و ارائه پیشنهاداتی برای سیاست گذاری و برنامه ریزی آموزشی می پردازد. یافته های این مرور می تواند به دست اندرکاران آموزش و پرورش، معلمان، والدین، و محققان کمک کند تا اهمیت و پتانسیل واقعی فعالیت های فوق برنامه را درک کرده و از آن برای ارتقاء کیفیت آموزش و تربیت نسل آینده بهره برداری کنند. این بررسی نشان می دهد که فعالیت های پرورشی و فوق برنامه تنها مکمل برنامه درسی نیستند، بلکه جزئی لاینفک از یک فرآیند تربیتی جامع و موثر محسوب می شوند که به پرورش دانش آموزانی با توانمندی های شناختی و غیرشناختی بالا کمک می کنند.

کلیدواژه ها:

فعالیت های فوق برنامه ، موفقیت تحصیلی ، مهارت های عمومی ، دانش آموزان ابتدایی ، تربیت