تحلیل جامعه شناختی پوشش زنان در سینمای داریوش مهرجویی: مطالعه نشانه شناختی سه گانه «لیلا»، «پری» و «مهمان مامان»

پوشش به عنوان عنصری نشانه شناختی در سینما، کارکردی دوگانه در بازنمایی هویت فردی و ساختارهای اجتماعی ایفا می کند. این پژوهش با تمرکز بر سه اثر شاخص داریوش مهرجویی - «لیلا» (۱۳۷۶)، «پری» (۱۳۷۵) و «مهمان مامان» (۱۳۸۴) - به واکاوی نقش اجتمایی-فرهنگی طراحی لباس شخصیت های زن در سینمای پس از انقلاب ایران می پردازد. این تحقیق از رویکرد تحلیل محتوایی کیفی بهره می برد. با بررسی دقیق صحنه ها و دیالوگ های مرتبط با لباس، سعی شده است تا الگوهای تکراری و مضامین اصلی شناسایی شوند. داده ها از طریق مشاهده مستقیم فیلم ها و تحلیل متون مربوط به آن ها جمع آوری شده است. یافته ها نشان می دهد که لباس زنان در این فیلم ها نه تنها به انگار وضعیت اجتماعی و اقتصادی شخصیت هاست، بلکه به عنوان ابزاری برای بیان احساسات و هویت های مختلف نیز عمل می کند. در «لیلا»، لباس به عنوان نمادی از تضاد اجتماعی و عشق نمایش داده می شود. در «پری»، لباس ها نشان دهنده آرزوها و محدودیت های اجتماعی شخصیت ها هستند. در «مهمان مامان»، لباس ها نماد هویت فرهنگی و سنتی شخصیت ها به شمار می روند. تحقیق نشان می دهد که لباس در آثار مهرجویی فراتر از یک عنصر تزئینی عمل می کند و به عنوان ابزاری برای بیان معانی عمیق اجتماعی و فرهنگی استفاده می شود. پیشنهاد می شود که فیلم سازان و پژوهشگران بیشتر به جنبه های اجتماعی و فرهنگی لباس در سینما توجه کنند و از آن به عنوان ابزاری برای تحلیل شخصیت ها و روایت های اجتماعی استفاده نمایند.

کلیدواژه ها:

لباس زنان ، سینمای ملی ، داریوش مهرجویی ، طراحی لباس ، تحلیل محتوا ، نقش اجتماعی