توانمندسازی کارکنان و نتایج آن بر عملکرد نیروی انسانی و بهره وری سازمان؛ پژوهشی مروری

توانمندسازی کارکنان به عنوان یکی از راهبردهای اساسی در ارتقای بهره وری و عملکرد سازمان ها شناخته می شود. در سال های اخیر، پژوهش های متعددی در حوزه منابع انسانی به بررسی ابعاد و پیامدهای این مفهوم پرداخته اند. مقاله حاضر با رویکردی مروری، به تحلیل و تلفیق یافته های ۲۴ پژوهش داخلی و خارجی می پردازد که در آن ها توانمندسازی کارکنان از منظرهای ساختاری، روان شناختی و مدیریتی مورد واکاوی قرار گرفته است. هدف این پژوهش، ایجاد انسجام نظری در ادبیات داخلی و شناسایی عوامل کلیدی موثر بر موفقیت فرآیند توانمندسازی در سازمان ها است. یافته های مرور شده حاکی از آن است که مولفه هایی مانند اختیار تصمیم گیری، دسترسی به منابع، حمایت سازمانی، آموزش، و شفافیت نقش ها از ارکان اصلی توانمندسازی محسوب می شوند. همچنین، تاثیر مثبت توانمندسازی بر شاخص هایی چون رضایت شغلی، تعهد سازمانی، نوآوری، و کاهش فرسودگی شغلی در اغلب مطالعات تایید شده است. با این حال، برخی چالش ها همچون ساختارهای متمرکز، نبود زیرساخت های اطلاعاتی، و فقدان الگوهای بومی سازی شده مانع اثربخشی کامل این سیاست ها در سازمان ها بوده اند. در پایان، این مقاله با تحلیل مقایسه ای پژوهش ها، پیشنهاداتی کاربردی برای سیاست گذاران منابع انسانی ارائه می دهد؛ از جمله لزوم طراحی نظام های مشارکتی، توسعه فرهنگ توانمندساز، و ایجاد ساختارهای انعطاف پذیر. همچنین بر اهمیت رویکرد سیستمی و پایدار در اجرای برنامه های توانمندسازی تاکید شده است. این مرور می تواند به عنوان مرجعی برای پژوهشگران، مدیران و تصمیم گیران در حوزه منابع انسانی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی کارکنان ، عملکرد نیروی انسانی ، توانمندسازی ساختاری ، توانمندسازی روان شناختی ، بهره وری سازمان