فرآیند یادگیری خط مشی در سازمان های دولتی و تحلیل موانع و پیشران ها

یادگیری خط مشی به عنوان یکی از ارکان حیاتی حکمرانی کارآمد، به توانایی سازمان های دولتی در بازاندیشی، انطباق و اصلاح سیاست ها در مواجهه با تغییرات محیطی و ناکارآمدی های درونی اشاره دارد. این پژوهش با بهره گیری از رویکرد کیفی و تحلیل مضمون، به بررسی عمیق فرایند یادگیری خط مشی در سازمان های دولتی ایران و شناسایی موانع و پیشران های موثر بر آن پرداخته است. یافته های پژوهش نشان داد که یادگیری خط مشی در بیشتر موارد در سطح ابزاری و واکنشی باقی می ماند و یادگیری سطح بالاتر (دوحلقه ای و سه حلقه ای) تنها در موقعیت های استثنایی مشاهده شده است. موانعی چون ساختارهای بوروکراتیک، مقاومت سازمانی، ضعف در مدیریت دانش و تحلیل سیاست، و ترس از مسئولیت پذیری، از اصلی ترین عوامل محدودکننده یادگیری هستند. در مقابل، پیشران هایی چون فشار رسانه ای، تغییرات رهبری، بحران های ناگهانی، و همکاری با نهادهای دانشی، در شرایط خاص یادگیری را تسهیل کرده اند. نتیجه گیری پژوهش بر لزوم طراحی نهادهای یادگیرنده، نهادینه سازی بازخورد، ارتقاء فرهنگ یادگیری، و تقویت ارتباط دولت با نهادهای دانشی تاکید دارد. این مطالعه با ارائه مدلی چندسطحی، گامی در جهت تبیین عمیق تر سازوکارهای یادگیری خط مشی در بسترهای نهادی غیرغربی برداشته است.

کلیدواژه ها:

یادگیری خط مشی ، سازمان های دولتی ، موانع یادگیری ، پیشران های خط مشی ، حکمرانی یادگیرنده