بررسی ملاحظات اخلاقی کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی

با گسترش کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، از استخدام و ارزیابی عملکرد گرفته تا پیش بینی ترک خدمت و توسعه شغلی، نگرانی های اخلاقی متعددی در خصوص عدالت، حریم خصوصی، شفافیت و مسئولیت پذیری مطرح شده است. پژوهش حاضر با رویکردی مروری و تحلیلی به بررسی ابعاد اخلاقی به کارگیری هوش مصنوعی در منابع انسانی پرداخته و تالش دارد چالش های اصلی را از دل مطالعات داخلی و خارجی استخراج و طبقه بندی نماید. در این مطالعه، بیش از ۰۴ منبع علمی بین سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ از پایگاه های معتبر داخلی و خارجی به صورت هدفمند گردآوری و با روش تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که مهم ترین دغدغه ها در چهار محور اصلی طبقه بندی می شوند: عدالت الگوریتمی و سوگیری های نهفته، نقض حریم خصوصی کارکنان، فقدان شفافیت و توضیح پذیری در سیستم های هوش مصنوعی، و چالش های مرتبط با اعتماد و پاسخگویی سازمانی. بر مبنای مبانی نظری عدالت سازمانی، اخلاق فناوری و حریم خصوصی اطلاعاتی، مقاله حاضر تاکید می کند که بهره گیری از هوش مصنوعی در منابع انسانی تنها در صورتی مشروع و اثربخش خواهد بود که اصول اخلاقی به صورت ساختاریافته در طراحی، پیاده سازی و ارزیابی این فناوری لحاظ شود. در پایان، پیشنهاداتی برای تدوین چارچوب های بومی اخلاق فناوری، آموزش مدیران و کارکنان، و تلفیق تصمیم گیری انسانی و ماشینی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، منابع انسانی ، اخلاق فناوری ، عدالت الگوریتمی ، حریم خصوصی ، شفافیت تصمیم