تاثیر محلولپاشی سیلیکات پتاسیم بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی Solidago virgaurea L. تحت تنش شوری

سابقه و هدف: شوری، یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد و معمولا با استرس اکسیداتیو به دلیل تولید گونه های اکسیژن فعال (ROS) همراه است. استفاده از ترکیب های محرک رشد به منظور کاهش اثر تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. منابع سیلیسیم مانند سیلیکات پتاسیم نقش مهمی در تعدیل تنش شوری در گیاهان دارد. سیلیکات پتاسیم با افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش شوری، می تواند به بهبود رشد و عملکرد گیاهان در مناطق با خاک های شور کمک کند. این ترکیب ها موجب تعادل یونی در سلول ها در شرایط نامساعد شده و با بهبود جذب و نگهداری آب در گیاه، نشت یونی و اثر منفی تنش شوری را کاهش می دهند.مواد و روشها: این تحقیق به منظور بررسی تاثیر سیلیکات پتاسیم بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی علف طلایی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با فاکتور تنش شوری در سه سطح (۰، ۶۰ و ۱۲۰ میلیمولار کلرید سدیم) و محلولپاشی با سیلیکات پتاسیم در سه سطح (۰، ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم در لیتر) در شرایط گلخانه انجام شد. محلولپاشی سه بار با فواصل ۱۵ روز اعمال گردید. اولین محلولپاشی در مرحله ۴ برگی و پس از دومین مرحله محلولپاشی برگی، تنش شوری با حجم ۲۰۰ میلیلیتر از محلول کلرید سدیم برای هر گلدان به مدت ۴۰ روز انجام گردید. به منظور عدم تجمع نمک در گلدانها، بعد از هر ۴ مرتبه آبیاری با آب شور تمامی گلدانها یکبار با آب (بدون شوری) آبشویی شدند. متغیرهای مورفولوژیکی مورد بررسی شامل وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و ارتفاع بوته و سایر صفات شامل رنگیزههای گیاهی (کلروفیل a، b و کل)، محتوای نسبی آب برگ، میزان نشت یونی، پرولین میزان جذب سدیم و پتاسیم ریشه و اندام هوایی بود که در اواسط دوره گلدهی علف طلایی، اندازهگیری گردیدند.نتایج: تنش شوری سبب کاهش عملکرد و سیلیکات پتاسیم سبب تعدیل اثرهای منفی تنش شوری و بهبود شرایط رشد گیاه شد. ارزیابیها نشان داد که شوری ۱۲۰ میلیمولار سبب کاهش وزن تر اندام هوایی (۲۸ درصد)، وزن خشک اندام هوایی (۲۹ درصد)، وزن تر ریشه (۳۸ درصد)، وزن خشک ریشه (۳۷ درصد)، کلروفیل کل (۴۰ درصد)، محتوای نسبی آب برگ (۱۷ درصد)، پتاسیم ریشه (۱۴ درصد) و پتاسیم برگ (۱۶ درصد) و باعث افزایش نشت یونی (۲۳ درصد)، پرولین (۱۳ درصد)، سدیم ریشه (۲۵۶ درصد) و سدیم برگ (۳۲۵ درصد) شد. سیلیکات پتاسیم به ویژه ۱۰۰ میلیگرم در لیتر آن سبب تعدیل تنش شوری با افزایش وزن گیاه، کلروفیل، محتوای آب برگ و پتاسیم برگ و ریشه و کاهش تجمع سدیم در برگ و ریشه و نشت یونی گردید.نتیجهگیری: نتایج کلی تحقیق نشان داد که افزایش شدت تنش شوری بر روی خصوصیات رشدی و عملکردی گیاه علف طلایی تاثیر منفی داشته و سیلیکات پتاسیم در حجم ۵۰ تا ۱۰۰ میلیمولار سبب تعدیل تنش شوری با افزایش عملکرد کمی و کیفی (بیوشیمیایی و فیتوشیمیایی) علف طلایی خواهد شد. از این رو، برای کشت گیاه علف طلایی باید توجه نمود آب و یا خاک مورد استفاده دارای املاحی مانند سدیم و کلر نباشد و یا از اصلاح کنندههای خاک و یا محرکهای رشد برای تولید و کشت و پرورش این گیاه استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

تنش شوری ، پرولین ، محرک رشد ، علف طلایی