شناسایی موثرترین روش پرایمینگ بذر، به منظور بهبود استقرار گون علوفه ای

سابقه و هدف:استقرار ضعیف بذور بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک موجب کاهش عملکرد گیاهان مرتعی می شود، افزایش سرعت سبز شدن و استقرار گیاهچه ها می تواند سبب شتاب بیشتر آن ها در جذب آب و عناصر غذایی گردد. تیمار پرایمینگ باعث کوتاه شدن زمان کاشت تا سبز شدن، حفاظت بذرها و یکنواختی سبز شدن گردیده که در نهایت منجر به استقرار یکنواخت و بهبود عملکرد در محصول می شود. هدف از این پژوهش، معرفی موثرترین پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی، ارتفاع، تولید، وزن ریشه و ساقه گونه Astragalus squarrosus Bunge می باشد.مواد و روشها: در این تحقیق اثر هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ و هورمون پرایمینگ بر فاکتورهای جوانه زنی، ارتفاع، تولید، وزن ریشه و ساقه گونه Bunge Astragalus squarrosus مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای سه اکوتیپ یزد، سمنان و اصفهان، تحت تیمارهای هیدروپرایمینگ (آب مقطر)، هورمون پرایمینگ (اسید جیبرلیک ۵۰۰ ppm) و اسموپرایمینگ پلی اتیلن گلایکول ۶۰۰۰ در دو سطح (۴/۰- و ۸/۰- مگاپاسکال) به صورت جداگانه پرایم شدند. تحقیق بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با اعمال دو فاکتور (تیمار پرایمینگ و تیمار تنش خشکی) بر روی بذور جمع آوری شده سه جمعیت از سه منطقه، گونه Astragalus squarrosus Bunge در گلخانه اجرا گردید.نتایج: بررسی نتایج، گویای معنی دار بودن اثر پرایمینگ بر شاخص های درصد جوانه زنی، تولید، ارتفاع، وزن ریشه و ساقه گونه Astragalus squarrosus Bunge در سطح احتمال یک درصد بود. ویژگی های مورد بررسی بذرهایی که در معرض انواع پرایمینگ قرار گرفته بودند در مقایسه با بذرهای شاهد اختلاف معنی داری با یکدیگر داشتند. بر اساس نتایج، بیشترین ارتفاع گیاه با (۴۰ سانتی متر) و تولید علوفه (۴۲ گرم بر متر مربع)، درصد جوانه زنی (۷/۳۸ درصد)، وزن ریشه (۳۷ گرم) و وزن ساقه (۸/۴۲ گرم) در اکوتیپ یزد با استفاده از تیمار هیدروپرایمینگ و تحت تنش خشکی ۷۵ درصد ظرفیت مزرعه بوده است، رتبه دوم نیز در تیمار اسموپرایمینگ پلی اتیلن گلایکول ۶۰۰۰ در سطح (۴/۰- مگاپاسکال) مشاهده شد. نتایج حاصل از این تحقیق، نشان داد بهترین عملکرد و نتیجه برای کاشت گونه Bunge Astragalus squarrosus در راستای احیای مراتع خشک تخریب یافته، هیدروپرایمینگ (آب مقطر)  به همراه خراش دهی بذر می باشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق و همچنین، با توجه به این موضوع که هیدروپرایمینگ بسیار ارزانتر و ساده تر از اسموپرایمینگ و هورمون پرایمینگ می باشد، بنابراین، هیدروپرایمینگ به عنوان تیمار بهبود دهنده عملکرد گونه Astragalus squarrosus معرفی می شود. این مسئله می تواند در بهبود کارکرد و عملکرد این گونه علوفه ای باارزش بومی مورد توجه بهره برداران و کارشناسان مرتع قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

ارتفاع ، بذر ، تولید ، درصد جوانه زنی ، گونه Bunge Astragalus squarrosus ، وزن ریشه ، وزن ساقه