شناسایی مناسب ترین مدل پارامتریک بقاء با کم ترین خطای برآورد و بکارگیری آن در تعیین عوامل مرتبط با بقای بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ

سابقه و هدف: سرطان کولون، ده درصد تمامی موارد سرطان را در برمی گیرد. از طرفی شناسایی مدل مناسب برای تحلیل داده ها می تواند برای برآورد دقیق نتایج بسیار اثربخش باشد. بنابراین این مطالعه با هدف شناسایی بهترین مدل پارامتری بقا با کم ترین خطا برای برآورد بقای بیماران مبتلا به سرطان کولون، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه کوهورت تاریخی، اطلاعات ۷۶۱ بیمار مبتلا به سرطان کولون در استان مازندران طی سال های ۱۳۹۱-۱۳۹۶ مراجعه و تا سال ۱۳۹۸پیگیری شدند، مورد بررسی قرار گرفت. برای براورد بقای بیماران مبتلا به سرطان کولون، از روش کاپلان مایر استفاده شد. برای شناسایی بهترین مدل و از شاخص نمره بریر (Brier score index) برای مدل با کم ترین خطای برآورد استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار R ۳.۶.۱ انجام شد و سطح معنی داری ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته ها: بیماران مورد مطالعه، در طیف سنی ۱۷ تا ۹۱ سال قرار داشتند. میانگین سنی افراد۸۷/۳۵±۶۰/۱۴ سال بود و ۷۹/۴ درصد بیماران بیش از۵۰ سال سن داشتند. از میان بیماران، ۶/۵۵ درصد (۴۲۳ نفر) مرد با میانگین سنی (۹/۵۷±۶۱/۱۴) سال و ۴۴/۴ درصد (۳۳۸ نفر ) زن با میانگین سنی (۱۳/۹۶±۵۹/۵) سال بودند. میانه و میانگین طول عمر بیماران به ترتیب۶۰ و ۲/۰۷±۵۳/۷۱ ماه تعیین شد. میزان های بقا سه، پنج و هفت ساله به ترتیب ۷۰، ۴۹ و ۳۷ درصد بود. در این مطالعه، مدل پارامتری وایبل با بالاترین دقت و کم ترین خطا در پیش بینی بقا و شناسایی مهم ترین عوامل مرتبط، بهترین مدل شناخته شد. استنتاج: در این تحقیق مدل بهینه با توجه به این که نرخ شکست در طول زمان به صورت افزایشی یکنوا بوده است، بنابراین مدل وایبل برازش بهتر و خطای کم تری نسبت به سایر مدل های مورد مطالعه داشته است. بنابراین برای تحلیل داده هایی با این توزیع، انتخاب مدل وایبل می تواند مفید باشد.

کلیدواژه ها:

survival analysis ، survival parametric model ، Akaike index ، Brier score ، Cox-Snell residual ، colon cancer ، تحلیل بقا ، مدل پارامتری بقا ، شاخص آکائیک ، نمره بریر ، باقی مانده کاکس اسنل ، سرطان کولون