اثربخشی آموزش مدیریت استرس شناختی- رفتاری بر خودکارآمدی درد در زنان مبتلا به سرطان پستان: یک گزارش کوتاه

سابقه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان ها در میان زنان است که اغلب با درد مزمن و مشکلات روان شناختی همراه است. کاهش خودکارآمدی درد در این بیماران می تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس شناختی رفتاری بر خودکارآمدی درد در زنان مبتلا به سرطان پستان، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی تصادفی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه بود که در تابستان ۱۴۰۲ در ساری انجام گرفت. ۳۰ زن ۳۰ تا ۵۰ ساله مبتلا به سرطان پستان مرحله ۱ یا ۲ به صورت در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه خودکارآمدی درد نیکلاس (۱۹۸۹) بود که پایایی آن با آلفای کرونباخ ۰/۹۲ گزارش شد و در ایران نیز روایی آن تایید شده است. گروه مداخله در ۱۰ جلسه ۱۲۰ دقیقه ای آموزش مدیریت استرس شرکت کردند و در نهایت داده های حاصل از ۲۵ نفر (۱۲آزمایش و ۱۳ کنترل) با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمرات خودکارآمدی درد در گروه مداخله از ۹/۳ ± ۲۲/۳ در پیش آزمون به ۱۰/۸± ۶۴/۷۵ در پس آزمون رسید که این افزایش معنی دار بود (۰/۰۰۱< P) و در پیگیری یک ماهه نیز پایدار ماند. در گروه کنترل تغییر معنی داری مشاهده نشد (۰/۰۵> P). استنتاج: آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری می تواند موجب افزایش پایدار خودکارآمدی درد در بیماران مبتلا به سرطان پستان شود. توصیه می شود این روش به عنوان درمان مکمل در مراکز سرطان مورد استفاده قرار گیرد. شماره ثبت کارآزمایی بالینی: IRCT۲۰۲۴۰۷۱۲۰۶۲۳۹۷N۱

کلیدواژه ها:

breast cancer ، cognitive behavioral therapy ، stress management ، pain self-efficacy ، خودکارآمدی درد ، درمان شناختی رفتاری ، سرطان پستان ، مدیریت استرس