ارتباط بی احترامی و بدرفتاری حین زایمان با افسردگی پس از زایمان در مادران مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر سقز در سال ۱۴۰۲

مقدمه: شناسایی عوامل­ خطر بروز اختلالات روانی بعد از زایمان نظیر افسردگی، با توجه به اهمیت و عوارض آن، گامی در جهت ارتقای سطح سلامت مادران است، بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بی احترامی و بدرفتاری حین زایمان با افسردگی پس از زایمان انجام شد. روش کار: این مطالعه مقطعی در سال ۱۴۰۲ بر روی ۳۴۸ نفر از مادران واجد شرایط مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر سقز که به صورت خوشه ­ای انتخاب شده بودند، انجام­ گرفت. ابزار گردآوری داده ها شامل: فرم ثبت مشخصات دموگرافیک و بالینی، چک لیست بی احترامی ­و بدرفتاری حین ­زایمان و پرسشنامه افسردگی پس از زایمان ادینبورگ­ بود که به وسیله مصاحبه با شرکت­ کنندگان تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار STATA (نسخه ۱۴) و آزمون های رگرسیون لجستیک تک­ متغیره و چندگانه انجام­ گرفت. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی­ دار در نظر گرفته شد. یافته ها: بر اساس نتایج، ۲۳۵ نفر (۲/۶۸%) از شرکت کنندگان در مطالعه حداقل یک مورد بی احترامی ­و بدرفتاری حین زایمان را تجربه کرده بودند و میانگین نمره کلی آن ۳/۱±۴۷/۱ (دامنه ۶-۰) بود. شایع­ ترین فرم بی­ احترامی و بدرفتاری تجربه شده توسط زنان، مراقبت بدون­ رضایت (۳/۵۹%) و ترک ­مراقبت (۹/۳۰%) و کمترین آن در بعد تبعیض (۳/۲%) بود. میزان افسردگی پس از زایمان ۱/۳۲% بود. بر اساس نتایج آنالیز رگرسیون چندگانه، داشتن تحصیلات دبیرستان (۰۲/۰=p) و دانشگاهی (۰۴/۰=p) و حمایت بالای همسر (۰۵/۰=p) در بروز افسردگی پس از زایمان، نقش پیشگیرانه و داشتن همراه­ زایمانی آموزش ­ندیده (۰۴۲/۰=p)، نداشتن همراه زایمانی (۰۴۸/۰=p) و تجربه بی­احترامی ­و­ بدرفتاری حین ­زایمان (۰۰۱/۰=p)، نقش موثری در بروز افسردگی پس از زایمان داشت. نتیجه­ گیری: ارتقاء سطح مراقبت ­های ارائه ­شده حین زایمان با استفاده از آموزش پرسنل ­مامایی در خصوص اهمیت تکریم مادران و پایش مرتب عملکرد آن ‎ها، نقش مهمی در پیشگیری از اختلالات روانی بعد از زایمان دارد.

کلیدواژه ها:

افسردگی پس از زایمان ، بی احترامی­ و بدرفتاری حین زایمان ، خشونت مامایی