جنسیت و سالمندی در ایران؛ تحلیل ویژگیهای مسائل زنان و مردان سالمند ایرانی

هدف پژوهش حاضر بررسی مسائل و مشکلات اساسی زنان و مردان سالمند است و با بهره گیری از نظریه های سالمندشناسی انتقادی و نظریه مسیر زندگی به درک شباهت ها و تمایزات تجربه سالمندی این دو گروه پرداخته است. بدین منظور با ۸ (نفر از سالمندان ۴ مرد و ۴ زن) مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت. شیوه نمونه گیری به صورت هدفمند بوده است. همچنین به منظور مرور نظاممند ادبیات موضوع، مقالات علمی این حوزه بررسی و ۳۴ مقاله مرتبط انتخاب شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون و نرم افزار Nvivo ۱۰ مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که زنان سالمند تنها، در بین دیگر گروه های سالمند (زنان سالمند متاهل و مردان سالمند) با مسائل بیشتری مواجه هستند. به طور کلی مسائل زنان سالمند در ابعاد ارتباطی (بدرفتاری فرزندان، احساس رهاشدگی و تنهایی)، اقتصادی (مشکل در تامین مخارج زندگی خود)، سلامت (بیماری های جسمی و روحی)، فرهنگی (تابو شدن ازدواج، دریافت کمک از مردان نامحرم، تفریح) قابل دسته بندی است. در حالی که مشکلات مردان سالمند کم تر و عمدتا شامل مسائل اقتصادی (تامین مالی خود و خانواده)، سلامت (بیماری های جسمی و ناراحتی های روحی ناشی از خلوص هویتی و بازنشستگی)، فرهنگی و اجتماعی (از دست دادن اقتدار و قدرت در خانواده و جامعه) است.

کلیدواژه ها:

جنسیت ، سالمندی ، زنان ، مردان ، تحلیل مضمون ، تحلیل ثانویه ، سیاستگذاری