فشار تحصیلی بیش از حد و افزایش اختلالات اضطرابی در نوجوانان

نوجوانی دوره ای حساس از رشد روانی و اجتماعی انسان است که با تغییرهای عمیق هویتی، جسمی و عاطفی همراه است. در سالهای اخیر فشارهای تحصیلی ناشی از انتظارهای بالا از سوی خانواده، نظام آموزشی، رقابت محور و جامعه ای که موفقیت تحصیلی را معیار اصلی ارزشمندی فرد می داند، موجب افزایش نگران کننده ای در اختلالهای اضطرابی نوجوانان شده است. پژوهش های مختلف نشان داده اند که نوجوانانی که به طور مستمر تحت فشار برای کسب نمره بالا، شرکت در آزمون های سخت و برنامه ریزی های فشرده آموزشی قرار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به اضطراب، بی خوابی، کاهش تمرکز و حتی افسردگی قرار می گیرند. فشار تحصیلی بیش از حد نه تنها سلامت روانی نوجوان را به خطر می اندازد، بلکه می تواند بر عملکرد تحصیلی او نیز اثر معکوس بگذارد. در این مقاله مطالعه های داخلی و بین المللی بررسی شده اند تا ضمن تحلیل رابطه میان فشار تحصیلی و اضطراب، به عوامل تقویت کننده این رابطه پرداخته شود. نتایج حاکی از آن است که عوامل محافظ مانند حمایت عاطفی خانواده، آموزش مهارت های مقابله ای و بهره گیری از خدمات مشاوره ای می توانند اثرهای منفی فشار تحصیلی را تا حد زیادی کاهش دهند. بازنگری در سیاست های آموزشی، آموزش والدین در زمینه انتظارهای واقع بینانه و تقویت سلامت روانی در مدارس از جمله راهکارهای پیشنهادی برای کاهش این بحران پنهان هستند. در پایان تاکید می شود که سلامت روان نوجوانان نباید قربانی استانداردهای سخت گیرانه تحصیلی شود، چرا که آینده جامعه در گرو سلامت نسل آینده است.

کلیدواژه ها:

نوجوانان ، فشار تحصیلی ، اختلالات اضطرابی ، سلامت روان ، خانواده