رابطه ساختاری خودارزشمندی و خودانتقادی با سازگاری تحصیلی دانشجویان: نقش میانجی گری خودکارآمدی تحصیلی

امروزه تحصیلات سطح بالا، دست یابی به اهداف حرفه ای و شغلی در سیکل زندگی روزمره بسیاری از افراد طبیعی شمرده می شود. در این بین سازگاری تحصیلی به عنوان یکی از ابعاد کلی سازگاری روانی اجتماعی همیشه مورد توجه پژوهشگران در حوزه تعلیم و تربیت بوده است لذا این پژوهش با هدف نقش میانجی گری خودکارآمدی تحصیلی در رابطه خودارزشمندی و خودانتقادی با سازگاری تحصیلی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل دانشجویان سال دوم و سوم دانشکده علوم دانشگاه سراسری یزد که در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ مشغول به تحصیل و مشتمل بر ۸۰۰ دانشجو بودند. برای انتخاب نمونه از میان جامعه مذکور ۳۰۰ دانشجو به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همه دانشجویان به پرسشنامه خودارزشمندی کروکر و همکاران(۲۰۰۳)، پرسشنامه خودانتقادی لویز(۱۹۸۸)، پرسشنامه سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک(۱۹۸۴) و پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی مک ایلروی و بالتینک(۲۰۰۱) پاسخ دادند. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری و به کمک دو نرم افزار spss و Amos۲۳ انجام شد. نتایج نشان داد رابطه مستقیم خودکارآمدی تحصیلی با سازگاری تحصیلی(۶۷۵/۰)، خودارزشمندی با خودکارآمدی تحصیلی(۵۴۸/۰) و خودانتقادی با خودکارآمدی تحصیلی(۷۷/۰-) معنی دار است (۰۵/۰>p). همچنین براساس آزمون سوبل از آن جا که آماره های آزمون بالاتر از ۹۶/۱ به دست آمده است(۰۰۱/۰>p) روابط غیر مستقیم خودارزشمندی و سازگاری تحصیلی از طریق خودکارآمدی و رابطه غیر مستقیم خودانتقادی و سازگاری تحصیلی از طریق خودکارآمدی معنی دار است. بنابر نتایج پژوهش می توان از بسته های آموزشی مبتنی بر سازگاری تحصیلی در جهت بهبود خودانتقادی و خودارزشمندی و خودکارآمدی تحصیلی در دانشجویان استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

خودارزشمندی ، خودانتقادی ، خودکارآمدی تحصیلی ، سازگاری تحصیلی