بررسی تعهدات پیمانکار در ساخت و ساز و توسعه شهری بر اساس شرایط عمومی پیمان

ساخت و ساز شهری به فرایند طراحی، برنامه ریزی و اجرای پروژه های ساختمانی در محیط های شهری اشاره دارد. ساخت و ساز شهری نقش مهمی در شکل گیری و توسعه شهرها دارد و می تواند تاثیرات زیادی بر زندگی اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی شهروندان داشته باشد. قرارداد پیمانکاری نوعی توافق است که طی آن کارفرما انجام عملی مشخص را با شرایط معین، در بازه زمانی مشخص و در ازای پرداخت مزد یا هزینه ها، به پیمانکار واگذار می کند. اما درباره ماهیت حقوقی این نوع قراردادها نظرات متفاوتی میان متخصصان وجود دارد. از جمله این نظرات می توان به تعبیرهایی مانند عقد اجاره، وکالت، جعاله، قرارداد کار یا عقود نامعین اشاره کرد. با این حال، به نظر می رسد قرارداد پیمانکاری، مخصوصا در موارد پیچیده تر، در زمره عقود نامعین قرار می گیرد، مگر در بخش های ساده و غیرپیچیده پیمانکاری خصوصی که غالبا در چارچوب اجاره اشخاص قابل تعریف است. تعهد اصلی پیمانکار در این نوع قراردادها، انجام عملیات موضوع پیمان است. با این حال، او تعهدات فرعی دیگری نیز بر عهده دارد، مانند حفاظت از کارگاه و تجهیزات. از طرف دیگر، به دلیل گستردگی و تخصصی بودن تعهدات پیمانکار، معمولا بخشی از وظایف خود را از طریق قراردادهای جداگانه به پیمانکاران جزئی واگذار می کند. در مقابل، کارفرما نیز برای تسهیل انجام پروژه و دستیابی به هدف قرارداد، تعهداتی در قبال پیمانکار دارد. عدم اجرای این تعهدات توسط کارفرما ممکن است به پیمانکار حق حبس داده و حتی منجر به فسخ قرارداد شود. یکی از نکات قابل توجه در قراردادهای پیمانکاری عمومی، ماده ۸۴ شرایط عمومی پیمان است که اختیار فسخ یکجانبه قرارداد را به کارفرما می دهد. برخی نویسندگان این ماده را نوعی خیار شرط تعبیر کرده اند، ولی در واقعیت، این اختیار از جمله شروط یکجانبه ای است که در چارچوب قانون مدنی نمی گنجد و بیشتر برای رعایت منافع عمومی تدوین شده است. فسخ قرارداد پیمانکاری به معنای پایان دادن به توافقی است که بین کارفرما و پیمانکار برای انجام یک پروژه منعقد شده است. این اقدام می تواند به دلایل متعددی صورت گیرد و ممکن است توسط یکی از طرفین یا به صورت توافقی از سوی هر دو طرف انجام شود.

کلیدواژه ها:

پیمان ، شرایط عمومی پیمان ، پیمانکار ، تعهدات پیمانکار