تاملی بر موسیقی میانی در اشعار غنایی فروغی بسطامی

در حوزه ی پرتنوع زیبایی شناسی شعر فارسی، موسیقی میانی در ابیات شامل تکرار حروف و واژگان با ره آوردی مخیل و بهره گیری از آرایه هایی چون جناس و سجع است. این مولفه ی هنری، دست مایه ی پژوهشی در اشعار غنایی فروغی بسطامی، شاعر نام آور قرن سیزدهم هجری، در این جستار است. مطالعه ی این دیوان شعری نشان می دهد کاربرد باالی بسامد آرایه های تکرار، جناس و سجع، به ترتیب بیشترین نقش را در شکل گیری موسیقی میانی اشعار وی ایفا می کنند. کاربرد هنرمندانه ی این صنایع بدیعی، افزون بر غنای موسیقایی، نوعی هارمونی کالمی پدید می آورد که ذهن خواننده ی اهل تامل را به تاویل های زیبایی شناختی سوق می دهد. در تحلیل سبک شناسانه، فروغی را می توان پیرو سنت سعدی و زبان آفرینی حافظ دانست؛ با این تفاوت که وی برخالف دیدگاه سنتی نسبت به تکرار قافیه، این تکرار را به مدد آرایه های بدیعی به صورتی هنرمندانه و زیبایی شناختی در اشعار خود به کار گرفته است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی–تحلیلی و با تمرکز بر ساختارهای آوایی و آرایه های لفظی، بر آن است تا میزان تاثیر موسیقی میانی را در زیبایی شناسی غزلیات فروغی بسطامی آشکار سازد.

کلیدواژه ها:

فروغی بسطامی ، موسیقی میانی ، غزلیات ، مکتب بازگشت