بررسی تطبیقی تمثیل های اخلاقی در کلیله و دمنه و آثار الفونتن

ادبیات تمثیلی، یکی از قدیمی ترین شیوه های انتقال مفاهیم اخلاقی، تربیتی و فلسفی در میان فرهنگ های مختلف بشری بوده است. از برجسته ترین نمونه های این نوع ادبی، می توان به کلیله و دمنه از میراث ادبیات هند و ایران، و نیز حکایات تمثیلی ژان دو الفونتن، نویسنده فرانسوی قرن هفدهم اشاره کرد. هر دو اثر با بهره گیری از شخصیت های حیوانی، ساختار داستان های کوتاه و زبان استعاری، ارزش های اخلاقی، سیاسی و انسانی را به مخاطب منتقل می کنند. پژوهش حاضر با رویکردی تطبیقی و توصیفی کیفی، به تحلیل و مقایسه عناصر تمثیلی در این دو مجموعه پرداخته است. محورهای اصلی بررسی شامل نوع استفاده از حیوانات به عنوان نماد، ساختار روایت تمثیلی، اهداف تربیتی و تفاوت های فرهنگی در انتقال پیام های اخلاقی است. یافته های تحقیق نشان می دهد که گرچه شباهت های ساختاری قابل توجهی میان دو اثر وجود دارد، اما تفاوت در جهان بینی، مخاطب هدف و زمینه اجتماعی موجب شده شیوه پردازش اخلاق، زبان نمادها و نتیجه گیری های اخلاقی در آن ها متمایز باشد. مقاله حاضر می کوشد با تاکید بر تمایزهای فرهنگی و سبکی، ظرفیت های مشترک و تفاوت های معنایی این دو اثر را به گونه ای روشن کند که نه تنها در فهم ادبیات تطبیقی، بلکه در درک نقش تمثیل در تربیت اخلاقی در فرهنگ های مختلف سودمند باشد.

کلیدواژه ها:

ادبیات تمثیلی ، کلیله و دمنه ، ژان دو الفونتن ، اخلاق ، ادبیات تطبیقی