اولویت بندی عناصر معماری تاثیرگذار بر توسعه گردشگری روستایی ایران

امروزه توسعه گردشگری روستایی به عنوان راهبردی کلیدی برای توسعه پایدار در نظر گرفته می شود و معماری بومی روستاها در این میان نقشی حیاتی ایفا می کند. این پژوهش با هدف اولویت بندی عناصر معماری تاثیرگذار در توسعه گردشگری روستایی در ایران و با بهره گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. بدین منظور، پنج عنصر کلیدی شامل فرهنگ روستایی، بافت روستا، معماری خانه ها، خانه های بوم گردی و موقعیت جغرافیایی، بر اساس نظر خبرگان مورد بررسی و امتیازدهی قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که «فرهنگ روستایی» (با بیشترین وزن ۰.۲۵۵۸۵۹۱۹) به عنوان تاثیرگذارترین عامل شناخته شد؛ چرا که نمادی از اصالت و پیشینه تاریخی روستا است. پس از آن، «بافت روستا» با وزن (۰.۲۴۷۰۰۹۸۱) در جایگاه دوم قرار گرفت که متاثر از فرهنگ و مصالح بومی است. معماری خانه های روستایی با وزن (۰.۱۹۱۲۲۲۶۱) به عنوان نمادی از فرهنگ و جزء اصلی بافت روستا، در اولویت سوم جای گرفت. خانه های بوم گردی با الگوبرداری از عناصر پیشین و با وزن (۰.۱۷۰۹۱۶۵۹)، رتبه چهارم را به خود اختصاص داده اند. در نهایت، «موقعیت جغرافیایی» (با وزن ۰.۱۳۴۹۹۱۸) به دلیل تاثیرگذاری بر سایر عناصر، در اولویت پنجم قرار گرفت. صحت فرآیند پژوهش با محاسبه نرخ ناسازگاری (۰.۰۰۳۳۵۹) تایید گردید. این پژوهش تاکید می کند که معماری بومی و عناصر مرتبط با آن، نقشی حیاتی در جذب گردشگران و توسعه پایدار گردشگری روستایی دارند. شناخت، حفظ و ارتقای این عناصر، به ویژه فرهنگ اصیل روستایی، می تواند راهبردی کلیدی برای توسعه این بخش، ارتقای کیفیت زندگی روستاییان و اشتغال زایی باشد.

کلیدواژه ها:

فرهنگ روستایی ، معماری بومی ، گردشگری روستایی ، توسعه روستایی ، اقامتگاه های بوم گردی