واکاوی اثرات یارانه های دولتی بر بهره وری کشاورزی در ایران

یارانه های دولتی از جمله ابزارهای مهم سیاست گذاری برای حمایت از بخش کشاورزی در ایران هستند. این سیاست ها با هدف کاهش هزینه های تولید، افزایش امنیت غذایی و حفظ معیشت کشاورزان طراحی شده اند. اما در عمل، اثربخشی آن ها بر بهره وری کشاورزی محل تردید است. در این مقاله، با رویکردی توصیفی-تحلیلی، تاثیر انواع یارانه های دولتی (نهاده ای، انرژی، قیمتی و بیمه ای) بر بهره وری کشاورزی در ایران بررسی شده است. داده ها از منابع رسمی مانند وزارت جهاد کشاورزی، سازمان برنامه و بودجه، و گزارش های بین المللی استخراج شده اند. یافته ها نشان می دهند که در حالی که یارانه ها در کوتاه مدت موجب کاهش هزینه ها و افزایش تولید می شوند، اما در بلندمدت با ایجاد وابستگی، ناکارآمدی، مصرف بی رویه منابع طبیعی، کاهش نوآوری و انحراف الگوی تولید، بهره وری را تحت تاثیر منفی قرار می دهند. مطالعه موردی استان گلستان نیز موید این نکته است که مناطق با دریافت بیشتر یارانه الزاما بهره ورتر نیستند. در پایان، پیشنهادهایی برای اصلاح سیاست های یارانه ای با رویکرد بهره ورانه و پایدار ارائه می شود.

کلیدواژه ها:

یارانه های دولتی ، بهره وری کشاورزی ، سیاست گذاری عمومی ، ایران ، کشاورزی پایدار