مقایسه تأثیر شرایط هواشناختی بر غلظت آلاینده ذرات معلّق PM10 و PM2.5در جنوب شرق کلان‌شهر تهران

آلودگی هوای تهران به عنوان یکی از معضلات زیست‌محیطی شهروندان تهرانی تلقی می‌گردد و امروزه از نظر آلودگی محیط‌زیست و هوا یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان به شمار می‌آید. تعداد زیادی از مواد شیمایی و آلاینده‌های هوا به صورت ذرات معلق در هوا وجود دارند. ذرات معلق موجود در جو، در کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از مشکلات جدی زیست‌محیطی مطرح می‌باشد. ذرات معلق موجود در هوا شاملPM10 , PM2.5 , PM1 بوده و دربردارنده ترکیبات فلزی، ترکیبات معدنی، دانه‌های گرده، میکرواورگانیزم‌ها، ذرات ناشی از فرایندهای صنعتی و دوده (منتشره از منابع مختلف) می‌باشند. مطالعات اپیدمیولوژیکی کوتاه مدت و بلندمدت مضرات ذرات معلق بر روی سلامت انسان از جمله افزایش مرگ‌ومیر، بیماری‌های تنفسی و قلبی عروقی را نشان می‌دهد. علاوه بر این انتشار ذرات معلق در آلودگی جوی موجب مه دود نیز می‌شود که موجب کاهش میدان دید می‌گردد. در این مقاله آلاینده ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از 10 میکرومتر(PM10) و ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از 5/2 میکرومتر(PM2.5) با استفاده از اطلاعات 12ایستگاه سنجش آلودگی هوای سازمان حفاظت محیط‌زیست تهران و شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران واقع در محدوده جنوب شرق شهر به همراه پارامترهای هواشناسی در فصول مختلف در ایستگاه‌های هواشناسی طی سال۱۳۹1مورد بررسی قرار گرفته است. بیش‌ترین غلظت آلاینده ذرات معلق PM10 واقع در جنوب شرق شهر در این مطالعه در فصل بهار(خردادماه) برابر 09/257 میکروگرم بر مترمکعب و کمترین غلظت در فصل بهار (فروردین‌ماه) برابر92/18 میکروگرم بر مترمکعب می‌باشد و همچنین بیش‌ترین غلظت آلاینده ذرات معلق PM2.5 واقع در جنوب شرق کلان‌شهر تهران در فصل بهار(خردادماه) برابر 35/136میکروگرم بر مترمکعب و کمترین غلظت در فصل زمستان(بهمن‌ماه) برابر 55/13 میکروگرم بر مترمکعب بوده است. نتایج نشان می‌دهد که غلظت این آلاینده به دما، بارش، رطوبت نسبی و محل قرارگیریایستگاه‌ها (مناطق ترافیکی، مسکونی و صنایع موجود در اطراف ایستگاه سنجش) و پارامترهای دیگر مورد بررسی در این مقاله بستگی دارد. همچنین در این مقاله، مقایسه‌ای بین این دو آلاینده از منظر تأثیر شرایط هواشناختی بر روی آن‌ها صورت گرفته است.

کلیدواژه ها:

غلظت آلاینده‌های هوا ، پارامترهای هواشناسی ، الگوی فصلی ، شاخص کیفیت هوا ، ذرات معلق کمتر از 10میکرومتر ، PM10 ، ذرات معلق کمتر از 5/2میکرومتر ، PM2.5