واکاوی چالش های پژوهشی در بین دانش آموزان دوره متوسطه

یکی از نظام هایی که می تواند نه تنها در اشاعه فرهنگ پژوهش بلکه تربیت پژوهشگران موثر واقع شود، نظام آموزش و پرورش است. این در حالی است که محدودیت های موجود در حوزه پژوهش به ویژه در بین دانش آموزان از جمله موضوعاتی است که فرهنگ پژوهش و عملکرد پژوهشی را در نظام آموزش و پرورش با چالش روبه رو کرده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف مطالعه کیفی چالش ها و موانع اصلی بازدارنده پژوهندگی در میان دانش آموزان استان آذربایجان شرقی صورت گرفته است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با بهره مندی از روش پدیدارشناسی علمی انجام شده است. روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته است. روش نمونه گیری هدفمند از نوع مالک محور بوده و شرکت کنندگان در پژوهش معلمان می باشد. تعداد شرکت کنندگان در پژوهش ۱۵ نفر می باشد. روش تحلیل داده های جمع آوری شده روش تحلیل مضمون می باشند. در پژوهش حاضر به منظور ارزیابی قابلیت اعتماد یافته های پژوهش شاخصهای باورپذیری، قابلیت اطمینان، تایید پذیری و انتقال پذیری مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش منجر به شکل گیری ۱۴ مقوله فرعی در ذیل ۳ مقوله اصلی تفکر و دانش، نگرش و انگیزش و رفتار و عمل گردید. مقوله اصلی تفکر و دانش شامل عدم تسلط معلمان به فرایند پژوهش، فقدان آگاهی و دانش پژوهشی دانش آموزان و فقدان کتاب های آموزشی علمی و عملی است. همچنین مقوله نگرش و انگیزش نیز شامل موارد اهمال کاری معلمان، فقدان تمایل و نگرش مثبت معلمان به پژوهش، فرهنگ منفی حاکم در بین دانش آموزان نسبت به حوزه پژوهش و ... است. مقوله اصلی عمل و رفتار نیز شامل مقوله های عدم اختصاص زمان به پژوهش در برنامه های درسی، کمبود امکانات و زیرساخت های مدارس، مشکلات مالی خانواده ها و فقدان دسترسی به امکانات لازم و ... است.

کلیدواژه ها:

آموزش و پرورش ، پژوهشگران ، چالش ، دانش آموزان