بررسی نقش نظام آموزشی در ارتقای تاب آوری خانوادگی از منظر جامعه شناختی

این پژوهش مروری با هدف بررسی نقش نظام آموزشی در ارتقای تاب آوری خانوادگی از منظر جامعه شناختی انجام شد. تاب آوری خانوادگی، به عنوان توانایی خانواده ها در سازگاری با چالش های اجتماعی، اقتصادی و روانی، در مواجهه با ناپایداری های مدرن اهمیتی فزاینده یافته است. نظام آموزشی، به عنوان نهادی کلیدی در اجتماعی سازی، از طریق مکانیزم هایی مانند آموزش مهارت های زندگی، تقویت سرمایه اجتماعی، ارتقای آگاهی والدین و انتقال ارزش های فرهنگی، به این فرآیند کمک می کند. این مطالعه با رویکرد مروری، از طریق جستجو در پایگاه های علمی فارسی (مگایران، نورمگز) و بین المللی (PubMed، Scopus، Google Scholar) و تحلیل محتوای کیفی منابع منتشرشده بین سال های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳ (۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴)، به بررسی این نقش پرداخت. یافته ها نشان داد که برنامه های درسی مهارت محور، کارگاه های آموزشی والدین، فعالیت های مشارکت محور و تاکید بر ارزش های همبستگی، تاب آوری خانوادگی را تقویت می کنند. با این حال، نابرابری های آموزشی، کمبود منابع، محتوای غیرمنعطف و مقاومت فرهنگی والدین، موانع جدی هستند. نتیجه گیری پژوهش بر پتانسیل نظام آموزشی به عنوان کاتالیزوری برای تاب آوری تاکید دارد، مشروط به رفع چالش ها از طریق سیاست گذاری هدفمند. پیشنهادات شامل طراحی برنامه های درسی بومی، تقویت آموزش معلمان، رفع نابرابری ها و انجام مطالعات تطبیقی است. این پژوهش به غنای ادبیات جامعه شناختی کمک کرده و راهنمایی برای سیاست گذاران آموزشی ارائه می دهد تا با بهبود مکانیزم های آموزشی، انسجام خانوادگی و سلامت جامعه را تقویت کنند.

کلیدواژه ها:

تاب آوری خانوادگی ، نظام آموزشی ، سرمایه اجتماعی ، مهارت های زندگی ، ارزش های فرهنگی