تاب آوری خانواده

هاولی [و دهان۱،] ۱۶۹۹ (نقل از ضرغامیان، ۱۹۸۳) تاب آوری خانواده را بدین شکل تعریف می کنند: روشی است که خانواده با استفاده از آن هنگامی که با چالش مواجه می شود قادر خواهد بود که سازگار و شکوفا شود. همان گوته که اصول سازگاری و انطباق نشان می دهد. تاب آوری خانواده راه های منحصر به فرد پاسخ به شرایط نامطلوب را در سیستم خانواده گسترش می دهد. (راتر۲) (۱۷۸۹) معتقد است، تاب آوری حاصل تعامل موفقیت آمیز با خطر است، به جای اینکه فرد از خطر فرار یا اجتناب کند. تاب آوری خانواده نیز توانایی خانواده و اعضاء آن جهت دستیابی به سطوح باالی عملکرد را در بر می گیرد. از آنجا که اعضاء خانواده با هم در ارتباط هستند. پاسخ انطباقی یک عضو خاص جهت حفظ تعادل ممکن است که باعث تغییر در الگوهای تعاملی خانواده شود. مطابق این رویکرد انسجام و یکپارچگی خانواده خود عاملی حمایتی برای اعضاء خانواده محسوب می شود (والش، ۲۰۰۲.) تاب آوری توانایی فرد در روبرو شدن با حوادث سخت و انطباق با شرایط و بازگرداندن تعادل به زندگی خود و همچنین اجتناب از استرس زیانبار است (یانگ[۳،] ۱۳۹۹). تاب آوری زناشویی صبر و تحمل زوجین در برابر دشواری ها و بحران های زندگی مشترک است، بدون آنکه درگیر مسئله یا بیماری خاصی شوند. تاب آوری، تنها پایداری در برابر آسیب ها یا شرایط تهدیدکننده و حالتی انفعالی در رویارویی با شرایط خطرناک نیست بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامون خود است. توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی-روانی در شرایط خطرناک است (کانر و دی ویدسون [۴،] ۲۳۰۰). ویژگی هایی از قبیل: ۱- احساس ارزشمندی، احترام قائل شدن برای خود و توانایی ها ۲- مهارت حل مسئله، انعطاف پذیری و پیداکردن راه حل های مختلف درباره یک مسئله ۳- کفایت اجتمایی، مهارت ارتباط با دیگران و بهره مندی از حمایت اجتماعی ۴- خوش بینی، احساس امید و هدف مندی زندگی و هدف داشتن ۵- همدلی، احساس تعلق به افراد و گروه ها در میزان تاب آوری افراد تاثیرگذار است. علاوه بر ویژگی های فردی، مولفه های محیطی مانند ۱- روابط حمایت گر و توام با توجه ۲ - معیارها و انتظارات بالا و معقول ۳- ایجاد فرصت مشارکت در فعالیت های اجتماعی نیز در رشد و پرورش تاب آوری افراد تاثیر دارد (شکی ب، ۱۷۸۳). افراد تاب آور قادر به اعمال کنترل هستند و قادرند خود را از سردرگمی برهانند و سیستم های حمایت اجتماعی و روابط خانوادگی گسترده تری فراهم کنند (ایساکسون [۵،] ۲۰۰۲.) تاب آوری، بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادل سطح باالتر است و از این رو سازگاری موفق در زندگی را فراهم می کند [(کامپفر۶] ۱۹۹۹؛ به نقل از سامانی، ۱۶۸۳). تاب آوری می تواند با افزایش مهارت های اجتماعی از قبیل برقراری ارتباط، مهارت رهبری، حل مسئله، مدیریت منابع، توانایی رفع موانع موفقیت و توانایی برنامه ریزی تقویت گردد (ورنر و اسمیت[۷؛] ۱۹۹۲، به نقل از محمدی، ۱۸۳۴.)

کلیدواژه ها:

تاب آوری ، تاب آوری در خانواده ، الگوهای تاب آوری ، مراحل تاب آوری در خانواده