تاثیر آموزش مفاهیم قرآنی بر خودکنترلی نوجوانان

آموزش مفاهیم قرآنی یکی از موثرترین راهبردهای تربیتی در پرورش ابعاد اخلاقی، شناختی و رفتاری نوجوانان به شمار می رود. دوران نوجوانی با چالش های هویتی، هیجانی و اجتماعی بسیاری همراه است که نیازمند ابزارهای درونی برای مدیریت رفتار و هیجانات می باشد. یکی از مهم ترین این ابزارها «خودکنترلی» است؛ قابلیتی که فرد را قادر می سازد در برابر وسوسه ها، خشم، تکانشگری و فشارهای اجتماعی مقاومت کند و انتخاب های سنجیده تری داشته باشد. پژوهش های اخیر نشان می دهد آموزش هدفمند مفاهیم قرآنی همچون تقوا، صبر، توکل، مراقبه و محاسبه نفس می تواند به صورت تدریجی توانایی نوجوان را در خودنظارتی و کنترل هیجانات ارتقاء دهد. این آموزش ها نه تنها ابعاد شناختی نوجوان را فعال می سازد بلکه به واسطه درونی سازی باورهای دینی، رفتارهای مطلوب را تقویت می کند. در این مقاله تلاش شده است ضمن بررسی چارچوب های نظری مرتبط با آموزش مفاهیم قرآنی و خودکنترلی، به نقش واسطه ای این مفاهیم در اصلاح نگرش ها، باورها و شیوه های تصمیم گیری نوجوانان پرداخته شود. یافته ها حاکی از آن است که برنامه های آموزشی مبتنی بر قرآن می توانند زمینه ساز رشد خودآگاهی، تقویت مهارت حل مسئله، افزایش تاب آوری و ارتقاء خودکنترلی در نوجوانان باشند. در پایان، پیشنهادهایی برای طراحی برنامه های آموزشی قرآنی در مدارس و مراکز تربیتی ارائه می شود تا گامی موثر در جهت کاهش آسیب های رفتاری و ارتقاء سلامت روانی-اجتماعی نوجوانان برداشته شود.