چالش های پیش روی مربیان امور تربیتی در مدارس امروز

نقش مربیان امور تربیتی در مدارس، به ویژه در نظام آموزشی ایران، همواره جایگاهی حساس و کلیدی در ارتقاء سطح فرهنگی، اخلاقی، اجتماعی و هویتی دانش آموزان داشته است. با این حال، تحولات گسترده اجتماعی، فرهنگی، فناوری و روان شناختی در جامعه امروز، چالش های متعددی را پیش روی این گروه از مربیان قرار داده است؛ چالش هایی که گاه عملکرد آنها را از هدف اصلی تربیتی دور می سازد. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل چالش های مهم مربیان امور تربیتی در مدارس معاصر، به بررسی میدانی و اسنادی در این حوزه پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین چالش ها شامل: ضعف در آموزش و توانمندسازی حرفه ای، محدودیت در اختیارات اجرایی، ناهماهنگی میان بخش های آموزشی و پرورشی مدارس، کم توجهی خانواده ها به نقش تربیتی مدرسه، نفوذ منفی رسانه ها و فضای مجازی، و نیز کمبود منابع مالی و انسانی است. این چالش ها، به ویژه در مدارس دولتی و مناطق محروم، شدیدتر نمود پیدا کرده اند. از نظر نظری، این مسئله با دیدگاه های بومی (مانند دیدگاه های تربیت اسلامی، برگرفته از آثار شهید مطهری و تعلیم و تربیت توحیدی) و نظریه های بین المللی مانند «نظریه یادگیری اجتماعی» بندورا (۱۹۷۷) و «نظریه هوش هیجانی» گلمن (۱۹۹۵) قابل تبیین است. هر دو نظریه بر نقش محیط، الگوهای رفتاری و آموزش غیررسمی در رشد شخصیت تاکید دارند. در این میان، مربی امور تربیتی نقشی واسط بین مدرسه، خانواده و جامعه ایفا می کند که در غیاب حمایت ساختاری و فرهنگی، به مرور کارایی اش تضعیف می شود. بررسی های داخلی نیز این یافته ها را تایید می کنند. برای نمونه، خراسانی و همکاران (۱۳۹۹) به ضعف هماهنگی میان واحدهای آموزش و پرورش و همچنین عدم آموزشهای حرفه ای اشاره داشته اند. همچنین، پژوهش فراهانی (۱۳۹۷) نشان داده که بسیاری از مربیان از کمبود ابزارهای فرهنگی و منابع انسانی در اجرای برنامه های پرورشی گلایه مند هستند. این چکیده بر آن است تا با ترکیب تحلیل نظری و شواهد تجربی، ضرورت بازنگری در جایگاه، نقش و حمایت های مورد نیاز مربیان امور تربیتی را برجسته کرده و مقدماتی برای طراحی راهکارهای سیاستی و تربیتی

کلیدواژه ها:

مربیان امور تربیتی ، چالش ها ، آموزش و پرورش ، تحولات اجتماعی ، نظریه یادگیری اجتماعی ، نظریه هوش هیجانی