تاثیر آموزش خودآگاهی و مدیریت احساسات بر کاهش رفتارهای تکانشی در کلاس

یکی از مهم ترین چالش هایی که نظام های آموزشی در سطوح مختلف با آن مواجه اند، بروز رفتارهای تکانشی و هیجانی کنترل نشده در میان دانش آموزان است. رفتارهای تکانشی، به ویژه در محیط کلاس درس، نه تنها روند آموزش را مختل می کنند، بلکه بر یادگیری فردی و جمعی، تعاملات اجتماعی، سلامت روان دانش آموزان و حتی روابط بین فردی آن ها با معلمان و هم کلاسی ها تاثیر منفی می گذارند. این گونه رفتارها که شامل اقدام های ناگهانی، بدون فکر، پرخاشگرانه، بی ملاحظه و گاه خطرناک می شوند، می توانند ریشه در عوامل متعددی از جمله ویژگی های فردی، محیط خانوادگی، تجربیات زندگی، سبک های تربیتی و البته، ضعف در مهارت های خودتنظیمی هیجانی داشته باشند. در سال های اخیر، توجه پژوهشگران، روان شناسان تربیتی و مربیان به این موضوع جلب شده است که بسیاری از رفتارهای تکانشی و ناسازگارانه در کودکان و نوجوانان، ناشی از فقدان یا ضعف در مهارت های اساسی زندگی مانند خودآگاهی، مدیریت احساسات، همدلی، و حل مسئله هستند. در این میان، خودآگاهی به عنوان توانایی شناخت افکار، احساسات، هیجانات و تاثیر آن ها بر رفتار، و مدیریت احساسات به عنوان توانایی تنظیم و کنترل هیجانات به شیوه ای سازگارانه، نقشی بنیادین در رشد اجتماعی و عاطفی کودکان ایفا می کنند. کودکانی که درک درستی از هیجانات خود ندارند، اغلب هنگام مواجهه با چالش های درون کلاسی، مانند اختلاف با همکلاسی، ناکامی در یادگیری، یا تذکر معلم، دچار واکنش های افراطی، سریع و غیرمنطقی می شوند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به تاثیر آموزش خود آگاهی و مدیریت احساسات بر کاهش رفتارهای تکانشی در کلاس شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که آموزش مهارت های خودآگاهی و مدیریت هیجانات در قالب برنامه های منظم، ساختاریافته و متناسب با سن دانش آموزان می تواند تاثیر چشم گیری در کاهش بروز رفتارهای تکانشی و افزایش ظرفیت های تنظیم هیجانی در آن ها داشته باشد. این آموزشها با ایجاد فضایی ایمن و حمایتگر در کلاس، به دانش آموزان کمک می کنند تا هیجانات خود را شناسایی، نام گذاری، پذیرش و در نهایت تنظیم کنند.

کلیدواژه ها:

خودآگاهی ، مدیریت احساسات ، رفتار تکانشی ، کلاس درس ، دانش آموزان