بررسی تاثیر جنسیت متهم در رسیدگی های کیفری

جنسیت متهم می تواند در رسیدگی های کیفری به طرق مختلفی تاثیر بگذارد. در برخی موارد، ممکن است جنسیت به عنوان یک عامل تاثیرگذار در صدور قرارهای تامین یا حتی در میزان مجازات در نظر گرفته شود. در حالی که در برخی دیگر از موارد، جنسیت ممکن است در نظر گرفته نشود و قوانین به صورت یکسان برای همه افراد اعمال شوند. با عنایت به یکسان بودن ماهیت زن و مرد، زنانگی و مردانگی عنصر تاثیرگذاری در ارتکاب جرم و مجازات مجرم به نظر نمی رسد؛ اما با تامل در متون جزایی اسلام و پیرو آن قانون مجازات ایران، روشن می شود که جنسیت در مجازات، اعم از معافیت های مجازاتی، نحوه اجرای مجازات و حتی میزان مجازات تاثیرگذار است. برای دست یابی به اینکه آیا زنان مشمول معافیت ها یا تخفیفات هستند یا مردان و اینکه کدام یک بیشتر مورد عنایت شارع مقدس اند، احصای تمام مصادیق مجرمانه، که در آنها تفاوت مجازات بین زنان و مردان وجود دارد، لازم است. جنسیت متهم می تواند در رسیدگی های کیفری تاثیرگذار باشد، اما این تاثیر باید در چارچوب رعایت اصل برابری در مقابل قانون و با در نظر گرفتن حقوق و نیازهای ویژه زنان صورت گیرد. یکی از چالش های مهم حقوقی تاثیر جنسیت و نقش آن در مجازاتهاست و سوالات زیادی در این رابطه مطرح می باشد. از جمله اینکه آیا چنانچه افراد دو جنسه مرتکب جرمی شوند, میتوان با استناد به وضعیت خاص آنها قائل به تخفیف مجازاتشان شد؟ برای پاسخ به این سوال لازم است جرایم را به دو دسته تقسیم کنیم: الف) جرایمی که جنسیت در وقوع آنها نقشی ندارد. ب) جرایمی که جنسیت در وقوع آنها نقشی دارد. در جرایمی که جنسیت متهم در ارتکاب آنها هیچ نقشی ندارد قاعدتا نمی توان قائل به تخفیف شد اما جرائمی که جنسیت در مورد آنها نقش دارد بنابراین در این نوشتار به بررسی تاثیر جنسیت در رسیدگی های کیفری میپردازیم.

کلیدواژه ها:

جنسیت ، حد ، تعزیز ، قصاص