تحلیل معماری فضاهای شهری و تاثیر آن بر تعاملات اجتماعی

هدف این پژوهش، تحلیل نقش معماری فضاهای شهری و تاثیر آن بر ارتقای تعاملات اجتماعی شهروندان در شهرهای معاصر ایران است. به همین منظور، از روش تحقیق مروری با بهره گیری از منابع علمی مرتبط در حوزه معماری، علوم اجتماعی و روان شناسی محیطی استفاده شد و متون علمی با محورهایی نظیر هویت، کالبد، ارگونومی، عناصر بومی و زیبایی شناسی مورد تحلیل و دسته بندی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که فضاهای شهری هویت مند و چندمنظوره که دارای نمادهای بومی، سازگاری اقلیمی، دسترسی برابر و عناصر زیبایی شناسانه هستند، سبب افزایش حضور مردم در فضاهای عمومی، تقویت حس تعلق اجتماعی، ارتقای سرمایه اجتماعی و افزایش مشارکت جمعی می شوند. علاوه بر این، طراحی مناسب فضا بر امنیت روانی، نشاط، خلاقیت و اعتماد متقابل شهروندان تاثیر مثبت داشته است. در مقابل، یکسان سازی، بی هویتی، کم توجهی به نیازهای گروه های مختلف و غفلت از عناصر طبیعی، موجب کاهش تعاملات انسانی و تضعیف ارتباطات اجتماعی شده است. نتیجه گیری تحقیق گویای آن است که تحقق شهرهای پایدار و انسانی در گرو طراحی فضاهای شهری هویت گرا، عدالت محور و بوم سازگار و مشارکت فعال مدیران، معماران، معلمان و شهروندان خواهد بود. بر این اساس، توصیه می شود تلفیق اصول معماری سنتی با فناوری های روز و توسعه آموزش شهروندی، الگوی موثری برای ارتقای کیفیت زندگی شهری و تعاملات اجتماعی فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

معماری شهری ، تعاملات اجتماعی ، هویت شهری ، فضاهای عمومی