مروری بر همخوانیها و ناهمخوانی های حسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین با توجه به معیارهای نظارت و بازرسی در قانون سازمان بازرسی کل کشور

اصلی ترین دستگاه های نظارتی در داخل کشور عبارتند از سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و سازمان حسابرسی در این میان و بر اساس اصل ۱۷۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سازمان بازرسی، وظیفه ی نظارت بر حسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین را بر عهده دارد و از این حیث، مهم ترین دستگاه نظارتی کشور محسوب گردیده و دارای بیشترین اختیارات در بین دستگاه های نظارتی است. به لحاظ معنی، نظارت بر اجرای صحیح قوانین، یعنی نظارت بر این که آیا قوانین و مقررات از سوی مسئولین و مدیران دستگاه ها به طور صحیح و دقیق مورد اجرا قرار می گیرد یا خیر؛ لیکن نظارت بر حسن جریان امور، عام تر از اجرای صحیح قوانین است؛ بدین معنی که در مواردی، قانون و مقررات به نحوی تدوین می گردد که اجرای دقیق آنها موجب حسن جریان امور نخواهد بود، و در مواردی نیز خلاء قانونی وجود دارد، و یا این که ممکن است سوء جریانی واقع گردد، ولی تخلفی واقع نشود. این دو عبارت کلیدی که در اصل ۱۷۴ قانون اساسی به عنوان وظایف سازمان بازرسی کل کشور پیش بینی شده، در عمل، تمامی فعالیتهای سازمان و شاخص های نظارت و بازرسی را تحت تاثیر قرار می دهد. مطابق ماده ۴ آیین نامهی اجرایی قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، شاخص ها و معیارهای اصلی نظارت و بازرسی در حوزه های زیر مطرح است: ۱- عملکرد دستگاه ۲ - عملکرد و رفتار مدیران ۳ - اوضاع عمومی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با توجه به تنوع عناوین و موضوع های مرتبط با هر یک از بخش های فوق، برخی از موارد، تنها براساس حسن جریان امور، قابل نظارت و بازرسی است، و در مواردی نیز موضوع تنها از حیث اجرای صحیح قوانین می تواند مد نظر قرار گیرد، ضمن این که در پاره ای موارد نیز "حسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین ، می بایست به طور هم زمان مورد توجه باشد. به هر حال، محسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین، دارای شباهت ها و تفاوت هایی است که توجه به آنها جهت انجام صحیح وظایف قانونی توسط سازمان بازرسی کل کشور، ضروری است.

کلیدواژه ها:

حسن جریان ، امور ، قوانین ، اجرای صحیح و شاخصها