بررسی درجه استقلال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با سایر کشورها

این مقاله یک شاخص ترکیبی متشکل از ۲۷ متغیر را در شش حوزه تاثیرگذار بر میزان استقلال بانک مرکزی توسعه داده است. در این مدل، هر حوزه به دقت تعریف شده است تا از هرگونه مشکل تداخل مفاهیم و همپوشانی متغیرها جلوگیری شود و بتوان به طور کلی و همچنین به تفکیک هر حوزه، میزان استقلال بانک مرکزی را ارزیابی کرد. مدل استخراج شده قادر است استقلال بانک مرکزی را در هر اقتصادی ارزیابی کند و به دلیل جامع نگری نسبت به مدل های قبلی ارائه شده، برتری دارد. متغیرهای شاخص ترکیبی این پژوهش در قالب پرسش نامه ای در اختیار خبرگان موضوع قرار گرفت و به منظور تحلیل نظرات گردآوری شده خبرگان، تعیین اوزان قطعی متغیرها و نهایی سازی شاخص تجمیعی استقلال بانک مرکزی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP» پیاده سازی شده است. به طور کلی نتایج پژوهش حاکی از آن است که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای مورد مطالعه از کمترین درجه استقلال برخوردار است و دو بعد سیاسی و قانونی مهم ترین جنبه های عدم استقلال بانک مرکزی کشورمان به شمار می روند.

کلیدواژه ها:

بانک مرکزی ، سیاست پولی ، نرخ بهره ، نرخ ارز ، سیاست گذاری