پداگوژی رهایی بخش در مناطق محروم: الگویی برای بازسازی سرمایه فرهنگی دانش آموزان

این مقاله با هدف بررسی ظرفیت های پداگوژی رهایی بخش در بازسازی سرمایه فرهنگی دانش آموزان مناطق محروم تدوین شده است. در بسیاری از مناطق حاشیه ای، آموزش رسمی نه تنها قادر به ارتقای موقعیت فرهنگی دانش آموزان نیست، بلکه با بازتولید نابرابری ها و نادیده گرفتن فرهنگ بومی، به تقویت طرد اجتماعی و تحصیلی منجر می شود. در چنین بافتی، پداگوژی رهایی بخش با تکیه بر آموزش مشارکتی، گفت وگومحور و انتقادی، رویکردی بدیل برای بازآفرینی هویت فرهنگی و توانمندسازی دانش آموزان ارائه می دهد. مقاله حاضر با روش تحلیلی-توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، ضمن بررسی مفاهیم سرمایه فرهنگی، آموزش رهایی بخش و نقش معلم رهایی بخش، به تحلیل موانع فرهنگی در مناطق محروم می پردازد. یافته ها نشان می دهند که طراحی آموزش مبتنی بر تجارب زیسته، بازشناسی هویت فرهنگی دانش آموزان و تقویت تعاملات فرهنگی در کلاس، می تواند در ارتقاء خودباوری، تعلق و مشارکت اجتماعی موثر باشد. همچنین، معلمانی که نقش تسهیل گر فرهنگی و آگاهی بخش را بر عهده می گیرند، قادرند در کنار جامعه محلی، زمینه بازسازی سرمایه فرهنگی را فراهم آورند.

کلیدواژه ها:

پداگوژی رهایی بخش ، سرمایه فرهنگی ، آموزش در مناطق محروم ، عدالت آموزشی ، معلم رهایی بخش ، آموزش انتقادی