تنصیف دارایی زوجین در نظام حقوقی ایران و انگلستان

عقد نکاح از جمله عقودی است که دارای آثار مختلفی می باشد یکی از آثار عقد ازدواج ایجاد تعهدات مالی در روابط زوجین و همچنین ایجاد تغییر در سیستم مالکیت اموال، نحوه اداره و تقسیم آنها در طی ایام زناشویی و پایان نکاح می باشد. از آنجا که سیستم حاکم بر حقوق ایران سیستم جدایی دارایی زوجین می باشد لذا اکثریت زنان بخاطر این که عموما در امور منزل فعالیت دارند از کسب درآمد و دارایی مستقل برای خود با وجود مکلف بودن زوج به تامین مالی به سود زوجه از این حقوق در بیرون از منزل محروم هستند. در این مقاله مشخص می شود که در این زمینه حقوق ایران و بعضی از کشور ها برای بهرمندی زنان از دارایی اکتسابی زوج در طول دوران زوجیت بعد از پایان نکاح و دارا بودن شرایط شرط تنصیف دارایی را پیش بینی نموده است و جایگاه شرط تنصیف دارایی در حقوق ایران بصورت شرط ضمن عقد در زمان نکاح ایجاد و بعد از پایان نکاح و وقوع طلاق و دارا بودن دیگر شرایط نیز در رویه قضایی قابلیت اعمال دارد. اما جایگاه شرط تنصیف دارایی زوجین در حقوق انگلستان بطور مستقل جایگاه مشخصی وجود ندارد و در رویه قضایی نیز دادگاه ها بطور مستقل نسبت به اعمال آن اکراه دارند. ولی اگر همانند حقوق ایران بصورت شرط ضمن عقد ایجاد شوند در رویه قضایی نیز قابلیت اعمال دارد و دارای جایگاه خاصی می باشد. و همچنین در حقوق انگلستان با توجه به اینکه بطور مستقل شرط تنصیف وجود ندارد اما از آن جهت که ماهیت نفقه و تفاوت آن با حقوق ایران می توان گفت این نهاد می تواند با پیش بینی نفقه مستمر بصورت شرط ضمن عقد یا قرارداد جدا گانه (برعکس حقوق ایران) و همچنین ایجاد نفقه ودیعه ای (نفقه حمایت را از زوجه در هنگام طلاق در طول حیات او و یا بعد از وفات زوج فراهم آورد و وجود چنین نهادی حمایتی در حقوق انگلستان نهادی مشابه (مانند شرط تنصیف دارایی زوجین) در حقوق ایران محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

شرط ضمن عقد ، شرط تنصیف دارایی ، حقوق ایران ، حقوق انگلستان ، عقد نکاح ، طلاق.