ترسیم مرز گویشی بانه ای- مکریانی در حد فاصل شهرستان های بانه و سردشت

پژوهش حاضر تلاشی است در راستای ترسیم مرز گویشی میان گونه های بانه ای و مکریانی که با استفاده از منابع کتابخانه ای و گردآوری داده های میدانی از طریق پرسشنامه هایی که در بین ۸۰ نفر از گویشوران (۴۰ نفر مرد و ۴۰ نفر زن) توزیع شد، به انجام رسیده است. بدین ترتیب که پس از گردآوری داده ها و آوانگاری آنها، به ترسیم مرز گویشی پرداخته شد. مشخصه های مورد بررسی شامل تبدیل همخوان سایشی حلقی بی واک [ħ] به همخوان سایشی حلقی واکدار [ʔ]، حذف همخوان چاکنایی مابعد واکه و کشش جبرانی واکه، تبدیل واکه پیشین کوتاه بسته [i] به واکه بلند [i:]، حذف همخوان لثوی [d] و جایگزینی با نیم واکه] [y، تبدیل واکه پیشین بسته [i]به واکه باز [æ]، حذف همخوان چاکنایی مابعد واکه، تبدیل هجای آغازین [yu] به [we]، تغییر نیم واکه [y] به واکه [e]، تغییر واکه [u] به نیم واکه [w]، تبدیل هجای آغازین از [ʔʊs] به[wæs]، درج وند تصریفی [-ə] به پایانه اسمی در جایگاه مفعول، کاربرد واژه های همسان و مطابقت ضمیر شخصی و عددها با کردی معیار می باشد. در بررسی ها مشخص شد که روستاهای نزدیک به شهر بانه به گویش بانه ای صحبت می کنند ولی گونه زبانی روستاهای دوردست تر که در جایگاه بینابینی قرارداشته را می توان تلفیقی از گونه بانه ای و مکریانی دانست. گویشوران روستاهای مجاور شهرستان سردشت نیز به گونه مکریانی تکلم می ورزند، به همین خاطر در این روستاها به واسطه این مشخصه ها، مرز گویشی مکریانی- بانه ای تعیین گردید.

کلیدواژه ها:

مرز گویشی ، زبان کردی ، گویش سورانی ، گویش مکریانی ، بانه ، سردشت