ارزیابی وضعیت خشکسالی با استفاده از شاخص های مبتنی بر مشاهدات زمینی و سنجش از دور (مطالعه موردی شهر اصفهان)

از آنجا که خشکسالی تاثیرات گسترده ای بر منابع آب، کشاورزی و اکوسیستم ها دارد ارزیابی دقیق خشکسالی و استفاده از ابزارهای مناسب برای پایش و مدیریت آن امری ضروری است. این مطالعه به بررسی و تحلیل خشکسالی شهر اصفهان بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ با استفاده از شاخص های مختلف از جمله شاخص حرارتی، وضعیت پوشش گیاهی، سلامت پوشش گیاهی، تناسب کشاورزی، رطوبت خاک، بارش استاندارد، بارش-تبخیر تعرق، شاخص خشکسالی سطحی، شاخص خشکسالی چندگانه پرداخته است. این شاخص ها در مقیاس های ماهانه، فصلی و سالانه تحلیل شده اند تا تغییرات و نوسانات خشکسالی در منطقه مورد بررسی قرار گیرند. نتایج نشان می دهد شاخص بارش- تبخیر در فصول گرم مقدار آن بیشتر از فصول سرد سال بود. این شاخص همچنین سال ۲۰۰۳ و ۲۰۰۵ کمترین و بیشترین مقدار را در طی دو دهه اخیر داشت. بر اساس شاخص بارش و بارش استاندارد در سال ۲۰۰۰ بیش از ۸۰ درصد از منطقه درگیر کمبود بارندگی بودند. شاخص سلامت پوشش گیاهی بیانگر آن بود که در سال های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۷ حدود ۸۲ و ۶۷ درصد از پوشش گیاهی به دلیل تنش دمایی آسیب دیده و سلامت آن به شدت کاهش یافته است. در نهایت، نتایج این مطالعه نشان می دهد که خشکسالی به صورت یک پدیده چند بعدی در اصفهان طی دو دهه اخیر با شدت های مختلف رخ داده است و این منطقه همچنان با چالش های خشکسالی مداوم مواجه است. این نتایج می تواند به تصمیم گیری های مدیریتی در زمینه کاهش اثرات خشکسالی و بهبود مدیریت منابع آب و کشاورزی کمک کند.

کلیدواژه ها:

شاخص های خشکسالی ، پوشش گیاهی ، منابع آبی ، کشاورزی