چالش های آموزش پایه سوم ابتدایی در ایران (با تمرکز بر محتوای درسی)

آموزش ابتدایی در ایران، به ویژه مقطع سوم دبستان (کلاس سوم)، مرحله ای حساس و تعیین کننده در تحصیلات پایه محسوب می شود. در این پایه تحصیلی، دانش آموزان معمولا در سن ۸-۹ سالگی قرار دارند که بر پایه نظریه رشد شناختی پیاژه، در «مرحله عملیات عینی» هستند؛ یعنی قادر به انجام فعالیت های منطقی محدود به امور عینی می شوند و مفاهیمی مانند بقا (ثبات مقدار) را به تدریج درک می کنند . با این حال، برنامه ی درسی رسمی پایه سوم دبستان شامل موضوعاتی گسترده نظیر خانواده و نهادهای اجتماعی (فصل اول کتاب فارسی)، بهداشت فردی (فصل دوم)، اخلاق و رفتار اجتماعی (فصل سوم)، معنویت و اخلاق اسلامی (فصل چهارم)، هنر و ادب (فصل پنجم)، ایران دوستی و میهن پرستی (فصل ششم) و عوامل طبیعی و محیط زیست (فصل هفتم) است . همچنین دروس دیگر مانند ریاضی، علوم تجربی و… به ترتیب موضوعاتی چون «الگوها و اعداد»، «تقارن و محیط مساحت»، «حیوانات و گیاهان» و… را دربرمی گیرند. این تنوع موضوعی و عینی یا انتزاعی بودن مطالب، به همراه دیگر عوامل آموزشی و پرورشی، چالش هایی را فراروی معلمان، دانش آموزان و نظام آموزشی قرار می دهد.در دهه های اخیر، آموزش و پرورش ایران تلاش کرده است با طرح هایی مانند ارزشیابی توصیفی و به روزرسانی برنامه درسی، کیفیت را ارتقا دهد؛ اما مشکلات ساختاری و اجرایی متعددی همچنان وجود دارد . این مقاله در پی آن است که ضمن بررسی ادبیات موجود، مجموعه ای از مهم ترین چالش های مرتبط با تدریس پایه سوم را شناسایی و تحلیل کند. بدین منظور، چارچوب پژوهش شامل مرور متون، مقالات پژوهشی و گزارش های آموزشی است تا ابعاد مختلف مساله مشخص شود و راهکارهایی نیز در پایان پیشنهاد گردد.