بررسی معیارهای رفتار نوعا کشنده در قتل عمد

تفکیک قتل در بسیاری از نظام های حقوقی و کیفری براساس مولفه و شاخص «عمدی بودن» یکی از نکات تصریح کننده ای است که میتواند مساله را به طور دقیق تری توضیح دهد. نکته مهم دیگر که باز هم می تواند حادثه های احتمالی را با وضوح و صراحت بیشتری همراه کند، تفکیک مفهوم عمدی بودن از قصد است. بر این دو عامل، نکته دیگری را نیز میتوان اضافه کرد که همانا استفاده از سلاح یا آلت قتالهای باشدکه درجات کشندگی متفاوتی دارد. سعی میشود به این سوال پاسخ داده شود که مالک و معیار حاکم بر تشخیص جنایت نوعا کشنده در نظام جزایی ایران چیست؟ با تکیه بر مفهوم فعل نوعا کشنده اهمیت هریک از این عناصر را در تشخیص این نوع فعل دریابیم. از سوی دیگر باتوجه به اینکه ابعاد گوناگون این مساله در پژوهش های قبلی مورد توجه قرار گرفته اند، احراز فعل یا عملی که نوعا کشنده باشد، عامل تعیین کنندهای در شناسایی نوع قتل است. عنصر قصد در این فعل که براساس «ب» بند ماده اصالح شده ۲۹۰ ق.م.ا در سال ۱۳۹۲ تبیین شده، ملاکی برای محرزشدن قتل عمدی محسوب می گردد. ضوابطی که براساس آن فعل نوعا کشنده شناسایی می شود، پیش از مبانی وملاکهای موجود در حقوق کیفری مدرن و مباحث انتساب کیفر، از خاستگاه فقه اسلامی سرچشمه میگیرد، هرچند برخی وجوه در شناسایی اینکه یک عمل نوعا کشنده باشد یا خیر، در فقه فریقین، براساس آرای فقها متفاوت است. بنابراین در این مقاله به بررسی معیارهای رفتارهای نوعا کشنده در قتل عمد می پردازیم.

کلیدواژه ها:

: قتل عمد ، رفتار نوعا کشنده ، آلت قتاله ، عنصر قانونی جرم ، عنصر مادی جرم ، عنصر معنوی جرم