بررسی موانع تحقق عدالت آموزشی در مدارس کم برخورد و راهکارهای پیشنهادی

عدالت آموزشی، به عنوان یکی از اصول بنیادی نظام تعلیم و تربیت، نقشی اساسی در تامین فرصت های برابر یادگیری برای همه دانش آموزان دارد. با این حال، در بسیاری از مناطق کم برخوردار کشور، تحقق این اصل با موانع جدی مواجه است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع تحقق عدالت آموزشی در مدارس کم برخوردار و ارائه ی راهکارهای پیشنهادی، به روش توصیفی–تحلیلی از نوع پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل معلمان، مدیران و مشاوران شاغل در مدارس کم برخوردار سه منطقه ی مختلف (روستایی، حاشیه شهری و عشایری) بود و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. یافته های کمی و کیفی پژوهش نشان داد که پنج عامل اصلی مانع تحقق عدالت آموزشی در این مدارس هستند: کمبود معلم متخصص و باانگیزه، ضعف زیرساخت های فیزیکی، نابرابری در دسترسی به فناوری و آموزش مجازی، فقر اقتصادی خانواده ها، و بی توجهی به تفاوت های فرهنگی و زبانی. نتایج تحلیل ها حاکی از آن است که تحقق عدالت آموزشی صرفا با توزیع منابع ممکن نیست و نیازمند تحول در نگرش سیاست گذاران، بازنگری در محتوای درسی و افزایش مشارکت اجتماعی در آموزش است. در پایان، راهکارهایی از جمله اعزام معلمان توانمند همراه با مشوق های خدماتی، بهبود زیرساخت های مدارس، تامین ابزارهای فناورانه، حمایت اقتصادی از دانش آموزان محروم و بازنگری در برنامه درسی با رویکرد بومی سازی ارائه شده است. این پژوهش می کوشد تا با تکیه بر شواهد علمی و تجربی، الگویی موثر برای توسعه عدالت آموزشی در مناطق محروم کشور پیشنهاد دهد.

کلیدواژه ها:

عدالت آموزشی ، مدارس کم برخوردار ، فقر آموزشی ، نابرابری یادگیری