نقش تعارضات والدین و مدرسه در شکل گیری تربیت اخلاقی دانش آموزان دوره اول ابتدایی

تربیت اخلاقی کودکان در سال های اولیه زندگی نقش تعیین کننده ای در شکل گیری شخصیت و الگوهای رفتاری مادام العمر آن ها دارد، زیرا دوران کودکی به عنوان پایه ای برای نهادینه سازی ارزش های اخلاقی شناخته می شود. این پژوهش به بررسی نقش تعارضات تربیتی میان والدین و مدرسه در تربیت اخلاقی دانش آموزان پسر پایه اول ابتدایی می پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی است که با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده است. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۵ نفر از معلمان پایه اول ابتدایی با تحصیلات مرتبط با موضوع پژوهش، کارشناسان و روان شناسان امور تربیتی جمع آوری شد که با روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری انتخاب شدند. اعتبار و روایی داده ها از طریق بازبینی مشارکت کنندگان و تایید کارشناسان غیرمشارکت کننده تضمین شد. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گرفت که منجر به استخراج ۱۸۲ کد باز، ۲۷ کد محوری و ۵ کد انتخابی شد. یافته ها پنج محور اصلی را نشان می دهند: (۱) تاثیر تعارضات تربیتی والدین و مدرسه به عنوان عاملی بازدارنده در هماهنگی میان عوامل موثر بر تربیت اخلاقی و کاهش اثربخشی برنامه های آموزشی اخلاق؛ (۲) تضعیف نقش خانواده به عنوان پایه گذار اصلی ارزش های اخلاقی در کودک به دلیل این تعارضات؛ (۳) اثرات کوتاه مدت و بلندمدت تعارضات تربیتی بر رشد شخصیتی، اجتماعی و تحصیلی کودک؛ (۴) مانع شدن تعارضات در ارائه الگوی واحد و یکپارچه اخلاقی به کودک؛ و (۵) تاثیر به کارگیری روش های موثر در تربیت اخلاقی برای پیشگیری از تعارضات و پرورش شخصیت اخلاقی کودکان. این نتایج نشان دهنده اثرات مخرب ناهماهنگی میان رویکردهای تربیتی والدین و مدرسه است و بینش های عملی برای والدین و معلمان فراهم می کند تا با هم سوسازی تلاش های خود، نتایج تربیت اخلاقی را بهبود بخشند. این مطالعه به ادبیات هم سویی آموزشی کمک می کند و مبنایی برای مداخلات آینده در راستای کاهش ناسازگاری های تربیتی در محیط های آموزشی ابتدایی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

تعارضات تربیتی ، تربیت اخلاقی ، والدین ، مدرسه ، آموزش ابتدایی ، پدیدارشناسی