نقش برنامه ریزی درسی مبتنی بر شایستگی در ارتقای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

برنامه ریزی درسی به عنوان یکی از ارکان بنیادین نظام آموزشی، نقشی کلیدی در هدایت فرایندهای یاددهی–یادگیری و رشد تحصیلی دانش آموزان ایفا می کند. در سال های اخیر، گرایش به سوی برنامه ریزی درسی مبتنی بر شایستگی، به عنوان رویکردی نوین و پاسخ گو به نیازهای یادگیرندگان، مورد توجه بسیاری از نظام های آموزشی قرار گرفته است. این رویکرد، به جای تمرکز صرف بر محتوا و ساعات آموزشی، بر کسب مهارت ها، نگرش ها و توانمندی های کاربردی و قابل سنجش تاکید دارد. هدف از این پژوهش، تبیین نقش و کارکرد برنامه ریزی درسی مبتنی بر شایستگی در ارتقای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است.روش پژوهش به صورت توصیفی–تحلیلی انجام گرفته و با بهره گیری از منابع علمی و مطالعات میدانی، ابعاد مختلف برنامه درسی شایستگی محور بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد که این نوع برنامه ریزی، با تقویت مسئولیت پذیری یادگیرنده، ارتقای خودتنظیمی در یادگیری، و پیوند میان آموخته ها و نیازهای واقعی زندگی، زمینه ای مناسب برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان فراهم می آورد. همچنین تاکید این رویکرد بر ارزشیابی تکوینی، آموزش فعال، و طراحی فعالیت های چندبعدی یادگیری، به توسعه توانایی های شناختی و مهارتی دانش آموزان منجر می شود. اجرای موفق برنامه های درسی مبتنی بر شایستگی، مستلزم بازآفرینی نقش معلم، طراحی انعطاف پذیر محتوای آموزشی، ارتقای مهارت های تدریس نوین، و بهره گیری از فناوری های آموزشی است. همچنین نتایج پژوهش حاکی از آن است که در نظام هایی که این رویکرد به درستی نهادینه شده، میزان درگیری تحصیلی، انگیزه یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به طور معناداری افزایش یافته است. در مجموع، برنامه ریزی درسی مبتنی بر شایستگی می تواند به عنوان بستری پویا برای تحقق آموزش معنادار و رشد تحصیلی پایدار در دانش آموزان ایفای نقش کند، مشروط بر آنکه با سیاست گذاری های آموزشی، منابع انسانی توانمند، و زیرساخت های پشتیبان همراه شود.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی درسی ، شایستگی محور ، پیشرفت تحصیلی ، یادگیری فعال ، ارزشیابی تکوینی ، مهارت محوری ، آموزش نوین ، درگیری تحصیلی ، نظام آموزشی ، توسعه شناختی.