رابطه بین سبکهای فرزند پروری و اضطراب تحصیلی در نوجوانان

نوجوانی یکی از مهم ترین و حساس ترین دوره های رشد انسان است که با تغییرات شناختی، هیجانی و اجتماعی فراوانی همراه است. در این میان، محیط خانواده و سبک فرزندپروری والدین نقش مهمی در سلامت روانی و تحصیلی نوجوانان ایفا می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های فرزندپروری والدین (مقتدرانه، سهل گیرانه، مستبدانه و غافل) و میزان اضطراب تحصیلی در میان نوجوانان است. روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بوده و جامعه آماری شامل دانش آموزان مقطع متوسطه اول و دوم در مدارس شهری می باشد. نمونه ای به روش تصادفی خوشه ای انتخاب و تعداد ۳۰۰ نفر از دانش آموزان (۱۵۰ دختر و ۱۵۰ پسر) مورد بررسی قرار گرفتند.ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه سبک های فرزندپروری بامریند و پرسشنامه اضطراب تحصیلی بود. نتایج حاصل از تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که بین سبک فرزندپروری مقتدرانه و اضطراب تحصیلی رابطه منفی و معنادار وجود دارد؛ به عبارت دیگر، نوجوانانی که والدین آن ها سبک مقتدرانه دارند، از اضطراب تحصیلی کمتری برخوردارند. در مقابل، سبک های مستبدانه و غافلانه با افزایش اضطراب تحصیلی همراه بودند. سبک سهل گیرانه رابطه معناداری با اضطراب تحصیلی نشان نداد.این یافته ها نشان می دهد که نوع تعامل والدین با فرزندان می تواند تاثیر مستقیمی بر تجربه های هیجانی آن ها در محیط آموزشی داشته باشد. والدینی که رویکرد حمایتی، قانونمند و پاسخگو دارند، فرزندانشان در مواجهه با چالش های درسی اضطراب کمتری تجربه می کنند. در مقابل، والدینی با کنترل بالا یا بی تفاوتی، زمینه ساز افزایش فشار روانی در نوجوانان هستند. از این رو، آموزش سبک های صحیح فرزندپروری به والدین می تواند یکی از راهبردهای موثر در کاهش اضطراب تحصیلی و ارتقاء سلامت روان دانش آموزان باشد. این نتایج می تواند در برنامه ریزی های آموزشی، مشاوره ای و روان شناختی در مدارس مفید واقع شود.

کلیدواژه ها:

سبک های فرزندپروری ، اضطراب تحصیلی ، نوجوانان ، سبک مقتدرانه ، سلامت روان ، والدین ، عملکرد تحصیلی