تربیت در عصر رسانه های دیجیتال و فضای مجازی

با گسترش روزافزون فناوری های دیجیتال و دسترسی گسترده به فضای مجازی، مفهوم تربیت در جوامع امروزی با دگرگونی های اساسی مواجه شده است. رسانه های دیجیتال، در کنار خانواده و مدرسه، به یکی از ارکان تربیتی نسل جدید تبدیل شده اند. این رسانه ها با قدرت تاثیرگذاری بالا، فرصت ها و تهدیدهای گوناگونی برای رشد فکری، اخلاقی و اجتماعی کودکان و نوجوانان ایجاد می کنند. از یک سو، فضای مجازی امکان دسترسی به منابع آموزشی متنوع، تقویت مهارت های ارتباطی، و ارتقاء سطح آگاهی عمومی را فراهم می کند. از سوی دیگر، مخاطراتی چون گسترش محتوای غیراخلاقی، اعتیاد به اینترنت، کاهش تعاملات انسانی و تاثیرپذیری از الگوهای رفتاری نادرست در این فضا وجود دارد. در این میان، نقش والدین، معلمان و سیاست گذاران آموزشی در هدایت صحیح فرایند تربیت بیش از پیش اهمیت یافته است. تربیت در عصر دیجیتال دیگر محدود به انتقال ارزش ها و دانش به صورت سنتی نیست، بلکه نیازمند تفکر انتقادی، سواد رسانه ای و مهارت های زیست دیجیتال است. نوجوانان باید توانایی تشخیص اطلاعات صحیح از نادرست، درک سوگیری های رسانه ای و حفظ سلامت روانی خود در مواجهه با محتواهای متعدد را بیاموزند. در این راستا، برنامه ریزی آموزشی مبتنی بر تقویت تفکر انتقادی، مهارت های ارتباطی و خودکنترلی، ضرورتی انکارناپذیر است.

کلیدواژه ها:

تربیت دیجیتال ، فضای مجازی ، سواد رسانه ای ، نوجوانان ، آسیب شناسی تربیتی.