بررسی تاثیر عوامل اجتماعی-اقتصادی بر نرخ ارتکاب جرایم خشن در ایران

بررسی تاثیر عوامل اجتماعی-اقتصادی بر نرخ ارتکاب جرایم خشن در ایران یکی از موضوعات مهم جامعه شناسی و علوم جنایی است که می تواند به تدوین سیاست های موثر پیشگیرانه کمک کند. جرایم خشن شامل رفتارهای خشونت آمیز مانند قتل، ضرب و جرح، سرقت مسلحانه و تجاوز است که تاثیرات عمیقی بر امنیت و سلامت روان جامعه دارد. در این پژوهش، عوامل متعددی از جمله فقر، بیکاری، سطح تحصیلات، نابرابری درآمدی، ساختار خانواده، و شهرنشینی به عنوان مولفه های کلیدی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد که فقر، با کاهش دسترسی افراد به منابع و امکانات لازم برای زندگی مطلوب، موجب افزایش فشارهای روانی و در نتیجه گرایش به رفتارهای خشونت آمیز می شود. بیکاری، به ویژه در میان جوانان، احساس ناامیدی و بی هویتی را تشدید کرده و زمینه ارتکاب جرایم خشن را فراهم می آورد. پایین بودن سطح تحصیلات باعث کاهش مهارت های حل مساله و توانمندی فرد در کنترل خشم و مدیریت تعارضات می شود و به همین دلیل با افزایش احتمال ارتکاب جرم ارتباط مستقیم دارد. نابرابری درآمدی که به صورت فاصله شدید بین طبقات مختلف جامعه نمود پیدا می کند، باعث ایجاد حس تبعیض و بی عدالتی شده و زمینه ساز خشونت اجتماعی می گردد. ساختار خانواده، به ویژه عدم ثبات خانوادگی، طلاق و نبود حمایت عاطفی، نقش مهمی در شکل گیری رفتارهای خشونت آمیز دارد. همچنین، فرآیند سریع شهرنشینی و مهاجرت های گسترده به شهرهای بزرگ موجب بروز مشکلات اجتماعی مانند تراکم جمعیت، عدم انسجام اجتماعی و کاهش سرمایه اجتماعی شده که خود به افزایش جرایم خشن کمک می کند. از طرف دیگر، عوامل فرهنگی و اجتماعی مانند ارزش های جامعه، هنجارهای رفتاری و تاثیر رسانه ها نیز می توانند در شیوع جرایم خشن تاثیرگذار باشند.

کلیدواژه ها:

فقر ، بیکاری ، تحصیلات ، نابرابری درآمدی ، جرایم خشن