مقایسه نقش معلم در تربیت سنتی و نوین

نقش معلم در نظام های تربیتی از دیرباز یکی از مولفه های اصلی در فرآیند آموزش و پرورش بوده است. در نظام تربیت سنتی، معلم جایگاهی محوری و اقتدارگرا داشت؛ به گونه ای که به عنوان منبع مطلق دانش، الگوی رفتاری و تعیین کننده مسیر یادگیری شناخته می شد. در این نوع تربیت، تاکید بیشتر بر انتقال محفوظات، انضباط سخت گیرانه و پیروی بی چون وچرا از معلم بود. اما با تحول paradigم های آموزشی در عصر نوین، نقش معلم به طور اساسی دگرگون شده است. تربیت نوین، معلم را تسهیل گر یادگیری، مشاور آموزشی و همراه رشد فردی دانش آموز می داند. در این نظام، دانش آموز به عنوان موجودی فعال، پرسش گر و خلاق مطرح می شود و فرآیند یادگیری به جای انتقال یک سویه، تعاملی، مشارکتی و مبتنی بر فناوری های نوین است. این پژوهش با رویکرد توصیفی–تحلیلی، به مقایسه نقش معلم در دو نظام تربیتی سنتی و نوین پرداخته و تفاوت های ساختاری، رفتاری، ارتباطی و محتوایی آن ها را بررسی می کند. یافته ها نشان می دهد که تغییرات در نگاه به انسان، تحولات اجتماعی، رشد فناوری و گسترش مفاهیم روان شناسی یادگیری، موجب شده است نقش معلم از یک «فرمانده دانا» به یک «راهنمای همراه» تغییر یابد. این تحول نه تنها در سبک آموزش، بلکه در نوع ارزیابی، رابطه با دانش آموز، انتخاب محتوا و حتی جایگاه اجتماعی معلمان نیز تاثیرگذار بوده است. در پایان، به اهمیت توانمندسازی حرفه ای معلمان برای ایفای نقش موثر در نظام تربیتی نوین تاکید شده و پیشنهاداتی برای بازنگری در برنامه های تربیت معلم ارائه می شود.

کلیدواژه ها:

معلم ، تربیت سنتی ، تربیت نوین ، آموزش و پرورش ، تحول آموزشی ، نقش تسهیل گری ، یادگیری فعال ، فناوری آموزشی ، رابطه معلم و دانش آموز ، برنامه تربیت معلم.