بررسی و تطبیق نظریات شهید بهشتی(ره) و شهید مطهری(ره) (مطالعه موردی مباحث ولایت فقیه و نقش مردم در انتخاب حاکم)

در این مقاله به بررسی نقش مردم در انتخاب رهبر پرداخته شده است و چهارچوب نظری انتخابات رهبری مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی، با تطبیق نظریات شهید بهشتی(ره) و شهید مطهری(ره)، به دنبال بررسی مکانیزم های موجود در قالب حکومت اسلامی در جهت انتخاب بالاترین رکن سیاسی آن، یعنی ولی فقیه است. در این مقاله دیده شد که در نگاه دو متفکر انقلاب، مردم در زمینه حق تعیین سرنوشت، می توانند حاکم را انتخاب کنند. فرایند انتخاب حاکم در جامعه اسلامی در نگاه این دو متفکر، به این گونه بود که حاکم جامعه اسلامی بعد از داشتن مشروعیت، برای رسیدن به حکومت نیاز به رای مردم نیز دارد؛ زیرا عدم مقبولیت، جواز مشروعیت را باطل می کند. در زمینه نقش مردم نیز، هردو متفکر یک عقیده را داشتند. آن ها بر این عقیده بودند که مردم بعد از تعیین حاکم، حق دخالت در فرامین او را ندارند و فقط حق نظارت و نصیحت دارند. مدل شهید بهشتی(ره) در این زمینه، مدل امت و امامت نامیده شد و مدل شهید مطهری(ه)، حاکمیت محور بود نه وکالت محور.

کلیدواژه ها:

ولایت فقیه ، نقش مردم ، مرتضی مطهری ، سید محمد بهشتی