بررسی الگوی عمقی و مکانی کربن آلی، نیتروژن کل و نسبت کربن به نیتروژن در رسوبات و نقش آن ها در پشتیبانی از تولیدات ثانویه در اکوسیستم های مانگروی خلیج فارس

این مطالعه با هدف بررسی میزان کربن آلی، نیتروژن کل و نسبت کربن به نیتروژن در رسوبات اکوسیستم های مانگروی خلیج فارس انجام شد. نمونه برداری از پنج منطقه شامل خور بیدخون، ، مل گنزه، خور هاله، بندرخمیر و قشم در سه عمق (۰-۱۵، ۱۵-۳۰ و ۳۰-۵۰ سانتی متر) صورت گرفت. نتایج نشان داد که مقادیر کربن و نیتروژن به طور کلی از سطح به عمق روندی کاهشی داشتند که این امر ناشی از فرآیندهای طبیعی مانند تجزیه میکروبی، معدنی شدن و تراکم رسوبات است. کمترین مقادیر کربن آلی و نیتروژن کل در خور هاله مشاهده شد که به واسطه دست کاشت بودن جنگل و عدم بلوغ ساختار زی توده قابل تفسیر است. در مقابل خور بیدخون در تمامی اعماق بیشترین مقدار کربن آلی را دارا بودند که با توجه به مجاورت با صنایع پتروشیمی احتمال ورود ترکیبات آلی خشکی زاد را تقویت می کند. خور بیدخون در تمامی اعماق دارای بیشترین نسبت کربن به نیتروژن با میانگین ۲۱/۸۸ بود. در مقابل بندرخمیر و قشم دارای کمترین نسبت کربن به نیتروژن با میانگین حدود ۱۲ بودند که نشان دهنده منبع ترکیبی و نسبتا متعادلی از مواد آلی است. چنین نسبتی در منطقه قشم و خمیر حاکی از حضور همزمان مواد آلی با منشاء گیاهی (مانند برگ های حرا) و منابع غنی تر از نیتروژن (مانند فیتوپلانکتون ها) است. این توازن در کیفیت مواد آلی می تواند منجر به شرایطی شود که از تولید ثانویه بیشتر در جوامع بی مهرگان کفزی حمایت می کند، به طور کلی، نتایج بیانگر آن است که اکوسیستم های مانگروی خلیج فارس تحت تاثیر عوامل محیطی، اقلیمی و انسانی، ظرفیت متفاوتی در ذخیره سازی و چرخه مواد آلی دارند که این تفاوت ها باید در مدیریت و حفاظت از این زیست بوم های ارزشمند مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Mangrove ، Persian Gulf ، Carbon cycle ، Secondary production ، حرا ، خلیج فارس ، چرخه کربن ، تولیدات ثانویه