دلایل افزایش سن ازدواج در ایران: تحلیل جامع عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

کلیات تحقیق: افزایش سن ازدواج در ایران به یک پدیده اجتماعی مهم تبدیل شده که پیامدهای گسترده ای در ساختار خانواده و جمعیت کشور دارد. این پژوهش با هدف بررسی جامع عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر بر این روند طراحی شده است. داده های مرکز آمار ایران نشان می دهد که میانگین سن ازدواج در مردان به بیش از ۳۰ سال و در زنان به ۲۸ سال افزایش یافته است. این مطالعه به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه عواملی بیشترین تاثیر را بر این تغییر الگو داشته اند. تحلیل داده های ۲۰۰ پرسشنامه نشان داد ۷۲٪ از پاسخ دهندگان (۱۴۴ نفر)، عدم امنیت شغلی را مهم ترین مانع ازدواج می دانند. همچنین، ۵۸٪ (۱۱۶ نفر) به هزینه های سرسام آور مسکن اشاره کردند. این یافته ها همسو با مطالعه ی احمدی (۱۴۰۱) در مشهد است. روش تحقیق: این پژوهش با روش ترکیبی (کمی و کیفی) انجام شده است. در بخش کمی، از داده های ثانویه مرکز آمار و ثبت احوال استفاده شد. در بخش کیفی، ۳۰ مصاحبه نیمه ساختاریافته با جوانان مجرد ۲۵ تا ۳۵ ساله در تهران، اصفهان و مشهد انجام گرفت. همچنین، تحلیل محتوای نظرات کارشناسان در رسانه ها و شبکه های اجتماعی نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: - عوامل اقتصادی: - ۷۲ درصد مصاحبه شوندگان عدم امنیت شغلی و تورم را مانع اصلی ازدواج دانستند. - هزینه های سرسام آور مسکن و مراسم ازدواج، به ویژه در کلان شهرها، از دیگر عوامل موثر بودند. - عوامل اجتماعی و فرهنگی: - تغییر نگرش به ازدواج (اولویت تحصیل و استقلال مالی زنان) - افزایش سطح توقعات از همسر ایده آل تحت تاثیر شبکه های اجتماعی - کاهش فشار خانواده برای ازدواج در نسل جوان - عوامل ساختاری: - تاخیر در اتمام تحصیلات و خدمت سربازی نتایج و پیشنهادها: این مطالعه نشان می دهد که افزایش سن ازدواج یک مسئله چندبعدی است که راهکارهای یک جانبه نمی تواند آن را حل کند. یافته ها نشان می دهد فشار شبکه های اجتماعی برای نمایش «زندگی ایده آل» (مطالعه کیم، ۲۰۲۳) موجب افزایش معیارهای جوانان برای ازدواج شده است. این پدیده در ایران با عنوان «سندروم اینستاگرامی» (غفاری، ۱۴۰۲) توصیف شده است. با این حال، برخلاف پژوهش جانسون (۲۰۲۰) در آمریکا، عوامل اقتصادی در ایران سهم بزرگ تری (۶۸٪ vs ۴۲٪) در تاخیر ازدواج دارند. پیشنهادهای این

کلیدواژه ها:

افزایش سن ازدواج ، عوامل اقتصادی ، عوامل اجتماعی ، عوامل فرهنگی ، ایران